SUSTRAIA 40

1983ko martxoa 

1983an, Lekeitioko jatetxeetan, euskaraz jatea ez zen normala, antza, nahiz eta hala beharko zukeen. Prim-ean eta Txopin bakarrik egin zitekeen hala. Euskal Herrian Euskaraz dixit. Ahoz, denok gara euskaldun eta euskaltzale, baina partikari erreparatzen diogunean...

 

Ibilaldiaz ere ari dira sustraia honetan: 1983koa Lekeition egin zen. Itaun bat dago: Hala ere, oraindik euskara erreibindikatu egin behar al da? 2025ean, euskara erreibindikatzen segitu behar dugu. Kontua da zenbat eragile desberdin dauden euskararen aldeko kontu horretan, eta nork bere erreibindikazio-aldarri-ekimen-ekitaldia duela: Ikastolek 5 ―horietatik bi aldarri bikoitzekoak: euskara eta heziketa euskaraz jasotzeko eskubidea―; AEK-k bat, Korrika; Euskalgintzaren Kontseilua, UEMA; Euskal herrian Euskaraz... eta hala infinitoraino. Bien bitartean... 

 

Oi gu hemen bideak galduak

oi gu hemen bidean galduak 

heriotz minez ...  

...

Nundikan ezinaren mina 
zergatik errekan iluna 
egurra, kolpeka landua 
bide hustuak. 

 

 

Aurreraxeago eskola nazionalen ―publikoen― eta kontzertatuen arteko aldeez zer pentsatua ematen duen artikulua,

 

Potorrei, gustu hutsez, tiroka aritu zirenen ganeko 9 puntuko bertsoak ere badaude. Egunotan, tiroka aritzeko plazer hutsez, Sarajevon pertsonak ehizatze aldera dirutzak pagatu zituztela jakin izan dugu.  Gero eta ehizagai zailagoak edo arraroagoak edo debakatuagoak edo... kontua da ehizan aritzea.

 

Zikloturismoaz ere artikulu bat. Justu gaur, Berrizen autobus batek bizikletan zihoazen gazte bi jo eta bat hil eta bestea ospitalera bidali dituen egunean. 

 

Ondarroako bidea ere aipagai: 50 urtean konpontarik egin gabe egon, eta egin denean asfaltoa rakaneatzen, ezkerrean zuloa eta eskuman zuloa, jausi eta bertan betiko galdu. Beste 50 urte pasata konpondu zuten Tourra pasatu zelako bertatik: ea Tourra 5 urtetik behin pasatzen den gure lurraldetik!

 

Eta amaitzeko, artikulu bat euskalkiak direla eta. Euskalkien arazoa txarto ulertzen omen zen. Ez dirudi asko aurreratu dugunik horretan edo ulertzen hasi garen behintzat: herriko kaleetan sarri-sarri ikusten ditugu lekitxarkeriaz betetako kartelak. Eta kontua ez da batu-batuaz idaztea, baina berbak idazteko modu formal bat dute, eta olioa olioa da eta ez orijua, koipelustre alaenok.

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 40 kaleratutakoa

 

 

Sustraia  40aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.

 

 

SUSTRAIA 38ko INKESTAK

1983ko urtarrila 

Erantzun ziren 25 inkestak salbatu egin dira, ez dira joan edukiontzi urdinera (edo berdera) gure ondarearen parte handi bat joan den moduan, eta eskaneatuta pasatu dizkigute.

 

Erantzunak denetakoak dira. Hona hemen hiru adibide:

 

Bizitzaren ikasketetan dabilen honek Osasuna eta Askatasuna izenpetzen du, anarkista samarra bera edo ijitoa (izatez, lema hori, jatorriz, ijitoena baita). Zapataren bertsioa Tierra y libertad izan zen eta badakigu nola amaitu zuten berak eta Pantxo Villak. Zer beste espero daiteke goizaldeko ordu bat eta erdietan inkestak betetzen dabilen batengandik.

 

 

 

 

Beste hau Kazetaritzako 4. maila ikasten dabil eta ez daki euskaraaz idazten. Martzianoa berau da benetan be. Ez da sustraiakide, orduan. Ikasiko ote zuen gerora?, bestela zelako kazetaritza praktikatu du, kazetari egin badu lan behintzat. Kirol kazetari-edo; izan ere, horiek ez dute atzo goizaldera arte eskaraz ezer idatzi. Munduko kontu inportanteak inperio(ar)en hizkuntz(et)an idazten dira.

 

 

 

Beste hau astronauta ikasten dabil ―ez du argitzen aurreko martzianoaren kide edo familiko den―, eta han goitik dena hobeto ikusten denez, egia santu bi dinoz: lehenengoa, Sustraia ideologiaren aldetik nahaste borrastea dela, eta bigarrena "hikan" eran idatzi nahi baduzue, kontuz! denok ez gara hemafroditak. Hau da, hikan, gizona izan andrea izan desberdin jokazen da aditza, eta argitalpen idatzi batek kontuan hartu behar du hori. Inkesta honetan baina, begiratu eta erreparatu nola erabiltzen dituzten Sustraiakoek hikako formak.

 

 

 

 Inkestak ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 38ko inkestak

Inkesta guztiak irakurrita, susmo bat daukagu guk: inkesta guztiak Zuluan batu ote ziren? Ez du ematen Leku Ederren asko batu zirenik, beharbada Inkenierua firmatzen duena. Eskerrak 82an datuen tratamendurako legea zer zen (edo izango zen) ere ez genekien, bestela...

 

 

SUSTRAIA 39

1983ko urtarrila 

Azalean ez dator 1983, baina hurrenkerari erreparatuta... 

 

Sendo dator 39 hau, 44 orrialde. 5 urte betetzen zituen Sustraiak ―lehenengo zenbakia 1977ko gabonetan kaleratu zen―, eta ospatu egin behar. Ez da ohiko Sustraia bat, eta gehienbat balantzeak, kolaborazioek eta sormen sailak hartzen dute lekua.

 

Oraingoan editorial sendo bat, 5 urteen balantze bat, sormen saileko kolaboratzaile guztien lanen bat ―tartean, Natxiren bertsoak Sustraia goraipatzen― eta kolaborazioak: Argia astekariko Xabier E. ―orduko Argietan begiratuta, E hori Etxanizena da―, Gotzon Garate, Angel Zelaieta, eta Jon Juaristi! Jon Juaristi, sasoi hartan, Lekeitiotik ibiltzen zen eta euskaltzalea zen ―erreparatu zeren gainean idatzi duen―; orain, itxuraz, bestelakoa da, baina, gure lagun batek dionez, sakonean, euskaltzalea segitzen du izaten.

 

Erdiko orrialdeetan, 1983ra arte Sustraiatik pasatakoen esaldi bana. Abizen bakarra ageri da, besteak izen soil. Irakurri zer harrikada zeukan bakoitzak.

 

1983, droga gero eta egoera larriagoak eragiten ari zen. 

 

Elkarrizketa, Rufo Atxurra, isilean joandako belaunaldi baten ahotsa eta oroimena.

 

Euskadiko Ezkerrekoen artikulu bat Turismo batzordearen gainean.

 

Eta, 38. zenbakian kaleratutako inkestaren emaitzak: bitxiak. 25 erantzun, eta beste guztiek zertarako erabili zuten jakin zuten. Ez dira erabilera txarrak, ez horixe.

 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 39 kaleratutakoa

 

 

Sustraia 39aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.

 

 

 

SUSTRAIA 38

1982ko abendua 

Sustraia 38ak ez dakar egunerokorik, zoritxarrez. 

 

Eta, noiz eta abenduan!, San Antolinen balantze antzeko bat-edo. Gai nagusia, parte hartzea: antarretan bai, gainekoetan... eta Antzarrak bizirik/hilda dela eta egondako hika-mika (kontatu digute nahikoa zakarra izan zela, eta bati balkoitik behera botatzeko mehatxu egin ziotela) haren gaineko azalpen nahikoa apala.

 

Manuel Endeizari buruz egin dugu berba (goraipatuz haren lana, indarra eta ekimena) lehenago ere. Gaur, haren ahotik zuzen-zuzenean eagutzeko aukera duzue. Esaten dituen gauza askok 2025 honetan esandakoak ematen dute.

 

Urnietakoari buruzkoa zail egin zaigu ulertzen. Saiatuko gara argia bilatzen, eta ezer topatzen badugu, jarriko dugu hemen bertan.

 

Herrrian hiru (3) zinema-areto zeudeneko kontuak ere kontatzen dira. zelako pelikulak non eta aretoaren ezaugarriak. Beste garai batzuk ziren. Gora Buru eta Beitia laster desagertu ziren, eta zinebarrijak, Antzoki zinema bihurtuta, Gizarte etxea lurrera bota arte iraun zuen. Harrezkero, Ikusgarri daukagu. Gaitzerdi.

 

Bide batez, eta zer diren gauzak, Gora Buru zinema-arteoa batzokiaren eraikinean zegoen. Batzokia gerran bereganatu zuten frankistek eta Cosmopolitan izan zen hainbat urtetan. Batzokia alderdiarena da orain, baina 1920 urrun hartan Gora Buru elkarteak bultzau zuen. Herritarrok izen hori gorde genion frankismoaren aldi ilunenetan ere.  

 

Argia berriro joan zen herrian, eta horren gaineko hausnarketa bat ere ba dator: zelan galdu ditugun geure buruak geure ahaleginez zaintzeko abildadeak.

 

Azken orrialdea Pototok bete behar zuen. Indautxuko komisaldegian omen zeukan Poliziak. Sarri etortzen omen ziren haren bila. Azkenean, ihes gin zuen eta benetan saltsan sartu. 

 

Elkarrizketa, esan bezala, Manuel Endeiza.    

 

Eta kontu bitxi bat: aleak, erdian, inkesta bat zekarren betetzeko, nahikoa katxondoa.

 

 

Beteta entregatzeko leku bi: gazteentzat, Zuloa (gazteek, 1982an, Zulua zuten bilgune), eta, karrozentzat, Leku Eder.

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 38 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 38 originaletatik

Orrialde bat falta da, 11.a, umearen irudia. Ea agertzen den originala! 

 

 

SUSTRAIA 37

1982ko urria 

Tetriko samar hasten da Sustraia 37a: hildakoak eta labankadaz zaurituak. Ez dakigu nor zen Lekeitio izeneko arrantzalea, bai, ostera, Mendexarreneko mutila: Fran Meabe, euskaldun izategatik sartu zioten kutxiloa Valladoliden. 1982ko mundiala (futbolekoa, jakina; besteak ez dira mundilak) Espainian jokatu zen eta horren kontura konpondu zituzten futbol zelaiak (diru piblokoarekin, jakina), eta tartean, antza denez, Josefateko zelaia. Azken egunean han batuko omen gara, eta ezkerraldean egoteko gomendatzen diote Lekeitiori, bestela ez baitugu elkar ikusiko.

 

Guk aspaldi esan genuen gure herria musikeroen herria dugula, eta, gaur, Sustraia honetan, horren harikoa topa dugu: lasai egon, ez egin ikararik, joko ditek txistua. Aspaldiko hartan ere haizeak leku beretik jotzen zuen seinale.

 

82ko urria eta haueskundeak. Felipito Señor X Gonzalezek irabazi zituen haueteskunde orokorrak eta bere P(SO)Ek. Modernitatea saldu ziguten, baina ba dakigu zer ekarri zigun: Barrionuevo, Zen plana (Zona Especial Norte), Cassinello generala, GAL, Galindo eta Amedo, heroina...

 

ZEN planak euskal gaztedia oso-osorik kriminalizatu zuen, denak ziren susmagarri.  

 

"Desconfie especialmente de persona jóvenes, sobre todo si visten anorak oscuro, pantalón vaquero, zapatillas deportivas y bolsa de deportes"

 

RIP eta Eskorbuto taldeek (horietako gehienak ere Josafateko zelaian ditugu zain) disko bat kaleratu zuten akronimo haren izen berarekin 

 

 

 Entzun diskoa

 

Eta, lerro artean, izen mitiko bi: Jai klub eta  Kabaua. Gaur egun biak zarratuta behin betiko. Gezurra ematen du: garai batean ezin zen horiek barik bizi, eta gaur, ostera, ez ditugu behar ezertarako. Nola aldatzen diren gauzak, kamarada.

Elkarrizketa, Taurus. Taurus behar zuen izan, gero Maria Errota, geroago Itsaso Petronor eta, azkenean, Atila. Lehenenago ere egin dugu berba honen gainean.

 

erreleboa noiz? izeneko artikuluan azken 50 urteetako kontua bat: berba eta berba euskaldunon arazoen gainean, baina aldaketak ez dira sekula etorri.

 

Emakumeen ohiko artikuluan ere gai errekurrenteak: dibortzio eskubidea badugu, baina beste guztiaren alde borrokatzen segitu beharrean gaude. Eta, ezin esan egoerak hoberako itxurarik duenik. Sasoi txarrak datoz. Gora borroka feminista!

 

Ganera, zorioneko berba bat: Tradizioa. Antzarren gaineko artikuluan jarri genuen talde batek, 1983an, udaletxean, antzarrak hilda jartzearen aldeko manifestua bat aurkeztu zuela. Sustraia honetan kontatzen denez, 1982an halako saialdi bat egon zen: okertuta ote gaude eta 1983 jarri genuen lekuan 1982 jarri behar dugu, edo ekimen beraren une diferente bi ote dira? Seguruenik urte bete atzeratu dugu geuk saialdi hura.

 

Jo adarrako txisteek, berriz, gaur egun ez lukete lekurik ez halako aldizkari batean ezta beste inon.

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 37 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 37 originaletatik

Orrialde bat falta da, umearen irudia. Ea agertzen den originala! 

 

 

1984ko azaroaren 20a

Gaurko egunez, 1984an, GALek Santiago Brouard Perez hil zuen Bilboko haren kontsultan. Santi, mediku pediatra zen, eta HASIko presidentea. Lekeitiarra zen.

 

SUSTRAIA 36

1982ko abuztua 

Oraingo honetan ere jakin izan doguz kontu batzuk. Sustraia zahar haiek balio dute behintzat garai batean gure herrian zer gertatzen zen jakiteko.

 

Aurrekoan jakin genuen Antonio Hidalgo izendatu zutela udaltzain buru (aurrerago, bere semeak ere beteko zuen ardura hori), eta oraingoan elkarrizketa dator berarekin.

 

Jaien gaineko artikulan esaten da gazte jende gutxi batzen dela jai batzordera; zaharrak berri, beraz. 81eko antzarretan istiluak egon omen ziren eta epaimhaia berrantolatzea erabaki zen. Alde guztiek arduraren bat izanda, arrisku gutxiago istiluak izateko. Antzeko zerbait gertatu zen 2005 aldera (orduan ere aurreko urteko istiluen harira), epaimahaian kuadrilletako kide batzuk, txandaka, egotea erabaki zenean.

 

Ekintzen artean, zer demontre ote dira Infernuko marathoia eta Zeruko sokalariak? Horiek galdu dira Pentatloia galdu zen moduan. Zaharrak joan eta berriak etorri. 

 

Euskadiko ezkerrak bultzatutako Turismo batzordeak ere izan zuen urte hartan emaitzarik. Ez zuen luze iraun, Euskadiko Ezkerrak berak legez. 

 

San Kristobal jaia ere ospatu zen. Eskolapean egiten zen, eta Autobusen konpainiak, kamiozaleek eta taxistek ordaintzen zuten. Autobus konpainiarik ez dago, eta kamiozale eta taxistarik apenas. Akabo, bada, San Kristobal jaia. Parranda egun bat gutxiago egutegian. Ea, ba, debalde festa preparatzen det gogua dedan orduan... 

 

Portaleko merkadilloa bizi osoan ezagutu dugu toki horretan. Ez da beti hala izan, antza: 1982ko kontua da. Lehenago ez dakigu non zegoen. Plazan edo? Baina lekuz aldatzea ez zen gozoa izan kontatzen dutenez.

 

Euskal Zinema Bilera ere ez da beti egin udazken partean. Orduko hartan ekain-uztailetan egiten zen.

 

Eta Aitor Sabiñoren aurreko artikuluari erantzuten. Obispoaren deia, manifestazio antinuklearrak eta biolentzia (definitu biolentzia). Sustraia barrukoak elkarri mokoka. 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 36 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 36 originaletatik

 

 

SUSTRAIA 35

1982ko ekaina 

San Juan suak azalean. Sustraiaren zenbat alek ez zuten amaituko su horietan!

 

Sutan amaitu du, edo kiskalita behintzat, ikastolako irakasleek greba egiteko izan zuten helburuak ere: euskal eskola publiko bakarra. 1993an egon zen horretarako aukera, eta hainbat ikastolak muzin egin zioten. Ondorioak begi bistan daude han eta hemen: euskal eskola publiko bat eta euskal eskola publiko kontzertatuak, eta elkarren artean mokoka.

 

Eskola nazionaletan ere greba zuzendarien dekretua dela-eta: greba irakasleek, ze uneko zuzendariak bat egin zuen dekretuarekin eta bera izendatu zuen administrazioak 1983-84 ikasturteko zuzendari. Dekretuak ez zuen aurrera egin, eta zuzendari hura joan egin zen Lekeitiotik.

 

Korrika 82 (Korrika 2) ordu bi atzeratuta pasatu zen herritik. Kontatu digute han egondakoek Enrike pastelerua eta Aka (Akarregi pastelerua; gaur egun Guzurmendi taberna dago haren pastelerian) pastekin egon zirela Korrikaren zain Lekeitiori zegokion lehenengo kilometroan, Asterrika parean. Atzeratuta zetorrenez, lanera bueltau behar izan zuten korrika egin gabe; bertan bildutakoek pasta guztiak jan zituzten eta Ondarroara joan ziren txurrutari ematen: dezente omen zeuden Korrika heldu zenean! Argazkiak eta guzti omen daude, baina... ez dizkigute eman nahi izan.

 

Ikusgarri erakustaretoa inaguratu zen. Elizak Gizarte etxea saldu zuenean, akabo.

 

Gaur egun, Korrika ia-ia zuzenean ematen digute ETBn; 1982an, gauzak beste era batera zeuden: udalak ez zuen diruz lagundu euskararen aldeko ekimena. 2025ean gobernuak bere utzikeria garbizeko baliatzen ditu euskararen aldeko herri ekimenak, tartean Korrika. Datorren urtean, 24 garrena, eta etorriko direnak. Zoritxarrez.

 

Elkarrizketa, Karlos Castellanoseri, Valentin Castellanos Zapaterito pelotari handiaren seme eta Lekeitioko udal liburutegiko arduradunari. Liburutegi hura ere Gizarte etxean egon zen, lehen pisuan.     

 

Osti! Eta Sabiñok firmatutako artikulu bat! (Baleki nor garen...). Firmatu egin zuen, eta Sustraia taldeak artikuluarekin zerikusirik ez zeukala argitu beharrean egon zen, antza. Hori bai, patrimonializatuta zeukan aldizkaria, ze jarraian elkarrizketa bat ageri da bere Mermeleko kolegekin, hondartzako futbol txapeketa irabazi zutelako aitzakian.

 

Eta kontuak argi: herriak lagundu zuen diruz Korrika 82, eta herriari azaldu egin behar zaio zertan gauzatu den laguntza hori. Hor daude ditu kontuak iñork aztertu nahi baditu ere.

 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 35 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 35 originaletatik

 

SUSTRAIA 34

1982ko apirila 

Itsas-soinua abesbatzak fruituak ematen segitzen du: oraingoan, 8 neskak osatutako Lumentza zortzikoteak Bilboko Aurrezki Kutxa Munizipalak antolatutako lehiaketa irabazi zuen.

 

Saneamentua ere berbagai: udal osoko bilburan zoritxarreko proiektua onartu zen EAjren aldeko botoekin. Horretaz aurretik ere egin dugu berba Saneamentua eta Saneametua II sarreretan.

 

Graba egiteko eskubidea berriro istilu bide: Ondarroako institutko gertakarien erantzun modura Lea-Aribaiko eskolak geldi. 

 

Irakaskuntzako hautsak harrotu zituen gertakari bate gaineko iruzkina ere ageri da. Hona hemen errua izan zuen irudia

 

Kontua zertan izan zen jakin nahi izanez gero, hemen duzue El Paisen agertutako artikulua

 

Esku pelota txapelketan, Kuku aipatzen da bereziki. Hura ere joan da. Beste kuku batek esan digu bikoteak aldatuta egon izan balira, txapelketa hartan kukuak besteletara joko zuela agian. Kontua da Amoto eta Jabi Bolotaren eta Kukuren kontra izan zela finala eta ez Amoto eta Kuku Bolotaren eta Jabiren kontra.

 

Badago aipamen bat lekeitiarroi batere gustatzen zaigun gai bati buruzkoa: turismoa. EEkoek ekimen bat izan zuten: turismoa errealitatea zenez, hori aprobetxatzeko zerbait egitea. Onartu egin omen zen, baina guk dakigula, Lekeitioko udalak, eskuorriren bat edo beste kaleratzetik aparte, ez du egin ezer gai horren inguruan. Denporari utzi zaio bere higalana egiten, eta, 23 urte geroago, hemen gaude noraezean: 40 eta piku urtetan ez dugu pentsatu etorkizunean, eta etorkizunak zapaldu egin gaitu. 

 

Eusebio Erkiaga, haserre, herriko berbak zaindu eta gordetzeaz ari zaigu. Errespetuaz, azken finean.

Parkeko arbolen gainean esan beharrekoak esanda dadue.

 

Elkarrizketa, Mark Legasserekin.    

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 34 kaleratutakoa

 

 

Sustraia 34aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.

 

 

SUSTRAIA 33

1982ko otsaila 

Miren Agur Meabek Idatz eta Mintz aldizkariak antolatutako idatz sariketa irabazi zuela aipatzen da. Harrezkeroko ibilaldiak badakigu noraino eraman duen.

 

Entzerrona bat egin zen udaletxean (eleizakoa berriro ez gertatzeko, neurriak hartzen ziren, eta Ibañez de Aldekoatarren etxean jendea egoten zen zelatan, polizia edo guardia zibilak agertuz gero, abisua emateko). Baina gaur egun ez da egiten entzerronarik. Zertarako!

 

Gizarte etxeko lehenengo solairuan, Bizkaiko Aurrezki Kutxak diruz lagunduta, erakusketa areto bat prestatu zen. Gero, beheko solairuan jarri zen; geroago, Barandiaran aretoan; tartean BAKen egoitza zaharrean; geroago... Eta, gaur egun badakigu non daukagun, eta zer.

 

Ostalarekin zer egin behar zen pentsatzen hasi ziren. 10 urte beharko ziren asmo haien fruitua-edo ikusteko. Eta begiak ikusteko dituenak ikusi du zer eman duen asmo hark. 

 

Elkarrizketa Mark Legasserekin.    

Erdiko orrialde bikoitza

 

 

 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 33 kaleratutakoa

 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 33 originaletatik

 

 

 

SUSTRAIA 32

1982ko urtarrila 

Sustraia 32an euskal prentsaren aldarria. Euskal prentsa euskaraz gauzatzen dena den neurrian, sasoi hartan euskal prentsa nazionala Argia eta Anaitasuna ziren, eta kito. Gainera, orduko hartan, Josetxu Llerandi genuen Anaitsaunako erredakzio-buru, eta Mitxel Kaltzakortak eta Euken Entziondok sarri-sarri idazten zuten bertan.

 

 

Gainera, herri aldizkariak eta horiek babestu beharra nabarmentzen da. Egin eta Deia ere baziren, baina euskara testimoniala zen egunkari horietan bietan. Eginek eta Deiak Eguna eta Hemen astekariak kaleratu zituzten 80ko hamarkadako bigarren erdialdean euskara hutsean eta gobernuaren ditu laguntzarekkin: ez dakigu nor engainatu nahi zuten; izan ere, Argiaren inguruan garatu nahi zen euskara hutseko egunkaria oztopatu nahi izan zen, baina alferrik: 1990eko abenduaren 6an, asko eta askoren borondatearen eta nahien kontra, Euskaldunnon Egunkariaren lehen zenbakia kaleratu zen.

 

ETBri dagokionez, berriz, 1982ko abenduan egin zuen lehen emanaldia eta 1983ko hasi ziren emanaldi errgularrak. 1986an, ETB2 ezarri zuten, eta akabo gure esperantza.

 

Bagenekien obretan zeudela, baina, bat-batean, ospitala erresidentzia bihurtu zen, eta zenbaki honetako elkarrizketak hori du berbagai.

 

El Correo 1981-12-29 

Artikuluetako batean, hau galdetzen da: Atsedenaldia, zertarako?, eta errezeta batzuk ematen ditu sasoi hartan denbora librea-edo betetzeko. Denbora joanda, guk, urreko baten berbak gogoratu nahi ditugu: nik aspaldi ikasi nuen aspertzen, eta horregaitik ez naiz sekula aspertzen. Beste errezeta edo gomendio bat hemen aurkitu dezakezue.

 

Eta, gero, Anboto, zoazte Anbotora eta ahaztu, garbitu neuronak.

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 32 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 32 originaletatik

 

 

SUSTRAIA 31

1981eko abendua 

Interesgarri Sustraia 31. Berriro ageri da Andobi abadea, eta haren gaineko aipamenak zer pentsatua ematen du: herritik joan zen, eta iñork ez zekien zergatik. Galdetuta, esan digute joan eta urte batzuetara utzi egin zuela abadetza.   

 

 

 

Herriko ahaztu batzuk ere ageri dira: Amias ea Klaret. Kartzelan sartu zituzten Komando Autonomoen izenean banketxe bat atrakatzearren. Herriko mihi gaiztoek primeran pasa zuten txarto esaka eta lapur arruntak zirela behin eta berriro errepikatzen. 

 

Baina ezer nabarmendu behar bada 1981eko azaro hartan, hilaren 23ko greba orokorra aipatu behar da. Eskola nazionaletan (izena berriro berreskuratuta) arazo larriak izan zirela nabarmentzen da, eta orrialde oso biko hausnarketa ageri da gero. Irakurtzekoa. Betikoak greba eskubidea zapuztu nahian; izan ere, horientzat sekula ez da une egokia greba egiteko.

 

Greba hura orokorra izan zen 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Punto y Hora 245, 1981-11-27 

 

 

Ondoren datorren komunikatua (Anton Goitia y un numeroso grupo de padres de alumnos de las Escuelas Públicas) Euskadiko Ezkerrak kaleratutakoaren erantzuna da, baina guk, zoritxarrez, ez daukagu.

 

 

 

Komunikatua ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Al pueblo de Lekeito, 23ko greba, Anton Goitia eta beste 

 

 Euskadiko Ezkerrekoek 2. komunikatu bat kaleratu zuten

 

 

 

Komunikatua ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Lekeitioko herriari eskola publikoak direla EEren 2 komunikatua 1981-11-29 

 

Eta amaitzeko HK-k ere berea kaleratu zuen udalean aurkeztutako mozio baten harira

 

Komunikatua ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Lekeitioko herriari HK 1981-12-11 

 

 

Beste gune interesgarria zenbaki honetan, Manuel Endeizari egindako elkarrizketa da. Manuel Endeiza, komunista omen, jubilatuen eta adin nagusikoen eskubideen alde nekatu gabe borrokatzen zuen gizona. Esanda daukagu haren ekimenez hasi zirela egiten San Antolinetan nagusien eguna eta nagusien bazkaria; harena izan zen Saridunen etxea eraikitzeko ekimena eta bultzada; oraingoan, Zaharren Aste Internazionala antolatu zuen, eta antolatuko zituenak. 

 

 

Gizon hark ez zuen sekula begetatu. Eta haren haziak eman du fruitu: gaur egun, Manuel Endeiza zaharren etxeaz eta elkarteaz gainera, Lagunkoia taldea ere badago herrian, makinatxu bat ekimen eta jarduera antolatzen dituen taldea, batez ere auzolanean.

 

Erdiko posterra

 

 

Azalean, irrati bat eta telebista bat, eta aldarri bat: gabonetarako euskaraz. Euskalerrian Euskaraz jo eta zebilen aldarrikatzen komunikabide horiek euskaraz behar genituela eta jabetza publikokoak izan behar zutela. Ez ziren gabonetarako egon, baina montatu zituzten: ETB1, euskaraz eta kirol festetarako, adarjotze bat euskaldunontzat, eta beste gauza inportante guztietarako ET2, gaztelaniaz. Eta 45 urte geroago berdin segitzen dugu: ETB1 itxura egiteko eta beste guztirako ETB2.

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 31 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 31 originaletatik