2024/11/03 asto joan eta mando etorri

 

Lekeitioko historia ezkutuak... gure ganbaretan errekistuan

2025/10/31

 

SUSTRAIA 30

1981eko urria 

Bada, bai, Kitzikaren rock and rolletik Sustraiaren  folkera (kantautoreetara) pasatu beharra dugu berriro; izan ere, ez daukagu beste ezer kañeroagorik, eta ez edukitzearren Kitzikaren ostean ez daukagu ezer. 
 
Ikusi genuen Sustraia 26aren editorial etsigarrian batzar bat deitu zutela, eta badakigu batzar hartatik indarberrituta atera zirela. Kontu bat argi dago: Sustraia 27, 28 eta 29aren azaletan esku diferente bat nabaritzen da.  30.ean, azalean eta barruko eskuzko letretan, beste fitxaje bat igartzen da: Bittor Txakartegi, eta hurregoetan nabariagoa da haren estilo berezia.    
 
Baina azalekoa pozgarria bada ere, editoriala ez horrenbestekoa: berriro ageri dira etsituta, salmenta txarrak tarteko. Harpidedunak batzeari ekin zioten, baina ez digute esaten zenbat bildu ziren: horretarako lekua hutsik dago editorialean. Halakorik!  
 
barruko besteak zeuek epaitu, Baina sasoi hartako politika interesatzen bazaizue, artikulu bitxi bat dago barruan: Ba ote dago ezker abertzalerik Lekeition? Nabarmen geratzen dira orduko tentsioak.
 
Futbito txapelketako argazkian (kopian originalean baino hobeto) Kepa Naberan ageri da.  Gaur egun, Lekeitioko futbol zelaiak haren izena du. Zer edo zergatik izango da! 
 
 

Bittor Txakartegiren irudia
 

 

 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 30 kaleratutakoa



 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 30 originaletatik

 

2025/10/30

 

KITZIKA 5

2007ko urria-azaroa 

Urria-azaroa, hurrrengo urteko aurrekontuak prestatzeko sasoia herri erakundeetan (udalak, aldundiak, mankomunitateak...). Lau, lau, lau, sardiña bakalau kantatzen dugu eta hor ematen dugu kantua amaitutzat. Kitzika 5rekin, bat propinan izan genuen; urtebete iraun zuen Kitzikak zoritxarrez, eta harrezkero ez da izan herri-prentsarik gurean, eta joan dira 28 urte mando.
 

... Azkenik eskerrak emon nahi dizkiet laguntzen diguten guztiei (Kultur Etxea aupa, Jone, Lekitxoko tabernak, hainbat pertsona, musika taldeak) eta proiektu honetan nire umore desberdina jasan duten hiru lankideeiii... tali, per, arruza

Hurrengo zenbakira arte kitzikalari, Kitzikak lagun zaitzala!!! ;)

 
Ez dok hamairurik lez, ez zen izan hurrengorik. Kitzika munduratzen ari zen, Ebrotik Atturrira bitartekoari eusten zioten, baina eremu gero eta zabalagoari erreparatuta; gure erakundeak, berriz, txokozaleak, beti norberaren zilborrari begira, ezin zilbor-hestea moztu, eta diru-iturria moztu zieten.
 
Norbaiti ez bide zitzaion gustatu Kitzikakoak Etsaiakoekin Miranda de Ebrora joatea (inoiz, urrunago), eta, nahiz eta ikusleak euskaraz kantatu, Miranda de Ebro ez dago Ebrotik Atturrirako bitarte horretan. 
 
Edo ez zitzaion gustatuko euskal musika taldeak Mikel Laboa, Xabier Lete edo Oskorriren bideetatik ―edo asko jota Hertzainen, Barricadaren eta La Pollarenetatik joan beharrean black-core, thrashcore, crustcore, emo-metal, metal-core, death metal, hevy metal tradizionala, thrash metal, black metal, doom metal, power metal, hardcore, hardcore punk, pop punk, post-punk, skate punk, grunge, indie rock eta halako bide arraro eta heterodoxoetan barrena ibiltzea.
 
Disfrutatu jaun-andreok 5. Kitzika hau, ez dago besterik eta! Ipini diska platerean edo sartu Cd-a irakurgailuan (oso-oso modernoak bazarete sartu kaseta pletinan) eta, behingoagatik, igo bolumena eta su!, ze berriro bueltatu behar dugu euskal musika setentero-otxenterora: Sustraietara. Orduan, bolumen motelagoak erabiltzen ziren, eta, hala ere, arrazoi beragatik geratu zen bide bazterrean (eta honek metafora bat izan nahi du).

 
 

 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Kitzika 5
 

 


2025/10/29

 

KITZIKA 4

2007ko abuztua-iraila 

Kitzika 4 honen sarreran, aspaldiko eta ohiko eskabide bat, Kitzikan bertan lehenago ere agertutakoa eta haren aurreko Lekeitioko beste herri aldizkarietan orro izandakoa.
 

Kaixo KITZIKALARI,

Esku artean duzuna labetik atera berria den Kitzikaren laugarren alea da. Irakurleon begiak, belarriak eta bihotzak kitzikatzeko sortua. Zaila da, oso zaila, ideia bat proiektu bihurtzea. Zailagoa egitasmo hori egi bihurtzea. Lortu dugu lau aldiz, Lekittotik abiatuta, gure ama hizkuntza denari, musika aldizkari baten soineko dotorea jarrita, kaleratzea, zabaltzea eta hedatzea. Baina laguntza behar dugu. Guztion laguntza. Adaska txiki hau, etorkizuneko zuhaitz bihurtzeko. Bosgarrena zure esku ere badago... Euskerazko hedabide lokalak sendotu behar ditugu, idatzizko prentsa zabaldu, hedatu eta garatu behar dugu.... aro digitalean, paperezko euskarriek, liburuek, komikiek, egunkariek, aldizkariek garrantzi ikaragarria dute. Danon artean lortuko dog

Baina orain gozatu rnusika, gozatu kitzika, On egin!!

Arrakala irrati librean hasi ziren beren musika-irratsaioan informazioa zabaltzen. Handik pasatu ziren paperera, eta, aldi berean, Euskal Herriko irrati libreen sarearen bidez leuskal urralde osora zabaltzeko aukera izan zuten. Hala kontatzen da 2007ko martxoaren 26an Gara egunkarian:
 

2007 Martxoaren 26

 GARAIdatzia > Irrati-telebista 

"Kitzika", aldizkaritik irratira eta Lekeitiotik Euskal Herrira

Lekeition sortua, «Kitzika" doako aldizkaria Lea-Artibain musika eredu berrien oihartzuna zabaltzen ahalegindu da eta, zenbait astez frogatan aritu ostean, herriko Arrakala irratirako ahozko bertsioa osatu dute. Orain, Euskal Herri osora hedatuko da uhina.

Amalur ARTOLA | DONOSTIA

Badira zenbait hilabete Lekeitioko lau lagunek «Kitzika» aldizkaria sortu zutela. Lea-Artibain eta Bilbo inguruan banatu dute musika eredu ezberdinak -«kañeruak» esan dute beraiek- jorratzen dituen doako argitalpena eta, duela zenbait astetatik hona, herriko Arrakala irrati librearen uhinetan ere hustu dituzte aldizkariko edukiak.

Esatari lanetan trebatu ostean, iragan ostiraletik aurrera Arrosa Sarean emango da «Kitzika» eta, beraz, Euskal Herri osoko irrati libreei saioa zuzenean emateko aukera zabaldu zaie.

Paperezko edizioa bide onetik doala azaldu dute lekeitiarrek eta, hirurehun aleko lehenengo argitaraldi hura bostehunera zabaltzeko asmoa omen dute, Udalaren laguntzarekin: «Lekeition talde asko sortzen ari zirela ikusi genuen eta aldizkariaren kontua sortu zen. Udalarekin hitz egin eta aurrera atera zen gaia. Handik gutxira, Arrakalatik aldizkariko musika irratira pasatzea proposatu ziguten eta, tira, horretan gabiltza». Hiruzpalau saio Lekeitioko irrati librean eman ostean, iragan ostiralean sartu zen «Kitzika» Arrosa Sarean.

Hizpide nagusia Bizkaiko musika izango badute ere, eremua zabalduko dutela adierazi dute eta «kontzertu potenteak» dauden lekuetara joango direla, horien kritikak eman ahal izateko. Sortzen doazen taldeen berriak, elkarrizketak, agenda zabala eta ohiko formatuak landuko dituztela gaineratu dute.

 
Zenbaki honetan, aurrekoan lez, betikoak: gureak (ingurukoak, eta mendikatetik beherakoak eta mendikatetik gorakoak) eta hangoak eta harantzagokoak. Azalburuan Berri Txarrak, ikusle bakarraren aurrean jotzeko adorea eta duintasuna izan zuen taldea ―ikusi Berria eta Publico―; Lekeition, ostera, zuzendari batek bertan behera utzi zuen herriko elizan eman beharreko kontzertua entzule gutxiegi zegoela begitanduta: koipelustre esan zioten Sustraia aldizkarian 21. zenbakian, Kultur Asteari buruzko artikuluan.  
 
Bestela, gozo eta bero zenbaki honetako edukiak ere. Eta batetik bestera ibiltzen zirela eta dagoeneko izena eta ospetua zuten frogagarri:
 

ACAMPADA JOVE Sant Celoni 07

Heldu ginenean, Euskaldunok, Kitzika lan taldekoak, adeitasun eta elkartasun handiz hartu gintuzten. Gure eskerrak Marta eta Acampada Jove antolatu zuten abertzale ezkertiar katalenei. Anaitasun horrek alboko herriak maitatzea, ulertzea, laguntzea... bultzatzen du. Guzti horregatik, ziur naiz datorren urtean ere gure Kitzika agendan Kataloniako Acanpada Jove jaialdia gorriz azpimarkatuta izango dugula.
Prensa zioten passeak jantzita, gure lanari ekin genion.

 
Hala, bada, disfrutatu eta jantzi zeuen buruak. Eta disfrutatu musikarekin.
  
 
 


 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Kitzika 4
 


2025/10/28

 

KITZIKA 3

2007ko ekaina-uztaila 

Kitzika 1 eta Kitzika 2 debalde banatu zituzten eta, jakina, Kitzika 3 hau ere bai. Ondorioa? Gero eta estuago aurrekontuekin. 
 

Gure proiektuaren hirugarren emaitza da eta aurrekontuarekin geroz eta justuago gabiltza. Nahi dabenak bere tokixa eukiko dau gure aldizkarixan, bere iragarkixa ipintxeko merke eta itxuroso. Gure asmua kitzikako ale bakotxa debalde ixatia da eta hau be holan ein dogu, gaurtik aurrera ezinbestekua dogu zure laguntzia.Beraz, zuen iragarkixa kitzika aldizkarixan nahi badozue agertzia kitzika@gmail.com mezu bat bidali eta inongo arazorik barik jarriko dogu merke eta itxuroso.Eta beste barik ale hau be zuen gustukoa izango dalakuan!!! Gozatu eta on egin danori!!

 
Aldizkarian iragarkiak ipintzea eskaintzen zuten, baina ez zuten ibili nahi komertzial modura batetik bestera. Nahikoa lan zuten bestela ere. Gainera, ez ziren mugatzen Gureak kitzikatzen edo Ebrotik Atturrira. Kitzikak gauza asko kitzikatu zituen, kitzikatzetik oihartzun izatera pasatu ziren, eta estatuko festibaletatik-eta (Europatik ere bai) hasi zitzaien deiez beren oirrialdeetan agertzeko. Lekeitioko zulotik mundura. Horixe da arrakasta izatea. 
  
 
 

 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Kitzika 3



2025/10/27

 

KITZIKA 2

2007ko apirila-maiatza 

Kitzika 1 eskuartean izan duen edonork daki zer lan dagoen haren atzean, begibistakoa da: bidaiak egin, kontzertuak ikusi, argazkiak hartu, diskak erosi... Gero, hori guztiori idatzi, forma eman, maketatu, inprimatu, banatu... Lan izugarria.     
 
Guri dagokigunez, batzuk musikazaletzat (baten batek melomanotzat ere bai) genituen (eta daukagu) geure buruak, eta Kitzikarekin konturatu ginen zenbat hutsune genituen gure diskoteketan. Bai, ez da nahikoa 70-80ko hamarkadetako rockero handien eta euskal kantagintzako diskoak izatea, edo fardateko jazza (batez ere, Miles Davis) gustatzen zaizula esatea. Hori wikipedian dator. Kitzikan beste mundu bat ageri da, musikaren humus-a, eta humusik gabe ez da sortzen berez musikari erraldoirik. 
 
Izen batzuk badakigu nor diren: Mikel Laboa, Elliot Murphy, Berri Txarrak, Zea Mays, Police, Des-kontrol, Nabil eta besteren bat. Baina, askori eta askori, usainik ere ez. Mundu ezezagun bat zen orduan askorentzat, eta, behar bada, gaur ere bai. Bada, ez galdu zuen musika ezagutza aberasteko aukera. Seguru baten bat diska zahar horien bila hasten dela.
 
Eta betiko kontu bat. Nabil taldeko Unai Egiagaz egiten da berba Leketioko musika panoramiari buruz, eta batera edo bestera  Lekeition kulturaren arloan bizi izan diren guztiak sufritutakoa azaleratzen da.
 

Kitzika. Zer aldatuko zenuke Lekeition, musikari dagokionean?

Asteko, betikoa aipatu behar dut: Kultur etxeko lokala ederra da, baina, alkate jauna, ez gara kabitzen hamar talde lokal batean!

  
 


 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Kitzika 2


2025/10/25

 

1991ko urriaren 25a


Gaurko egunez, 1991n, Jabi Goitia Elordi Kabi hil zen Bilboko Ibarrekolanda auzoan, eskuetan omen zuen lehengailuak eztanda eginda. Lekeitiarra zen, eta etakidea.



2025/10/23

 

KITZIKA 1

2007ko otsaila-martxoa 

Papergintza zabala izan dugu azken urtean blog honetan. Gauza asko falta dira eta asko geratuko dira aipatu gabe ez daukagulako informaziorik horien gainean, baina hori ezin da izan Kitzikaren kasua. Prentsa eta aldizkarigintzan Lekeition izan den asko puntazoa!
 
Badakizue, eta irakurri bagaituzue jakin beharko zenukete, zer pentsatzen dugun Lekeitioren eta kulturaren arteko ebaketaz: osagai bakarreko multzoa dela. Badira tarteka agertzen diren bestelako osagaiak, baina beti irauten du batek, musikak. Musika haren aldaera guztietan: txarangerua, poperua, rockerua, punkerua, metalerua, horien arteko nahasketa posible guztiak, koralerua... Hori bai: 1867ko udaberrian gazte talde batek ―gazteak izan behar orduan ere― bultzatu eta sortutako musika bandaren bidea eteteko damurik ez dogu izan. Kontserbatoriokoa kontserbadoreegia, behar bada, gure belarrietarako!
 
Eta hain musikazale den herri batean, apena zegoen informaziorik unean uneko musika joeren eta horien protagonisten gainean. Harik eta Kitzika sortu zen arte 2007ko otsailean.
 
Hiru lekeitiar gaztek Ibon Goikoetxea, Iban Galletebeitia eta Peru Badiola― pentsatu zuten: batetik bestera ibiltzen gara kontzerturik kontzertu, baina informazio falta handia izaten dugu (diska berriak, kontzertuak non-noiz ziren, musika taldeen asmoak eta joan-etorriak...), eta... zergatik ez dugu geuk sortzen aldizkari bat hutsune hori betetzeko. Bada, pentsatu eta egin. 
 
Aho zabalik geratu ginen atera zenean, eta harrituago hiru lagun bakarrik zirela jakin genuenean: kontzertuetara joan, elkarrizketak egin, maketatu, banatu (debalde). Flipa txabal/potxua!
 
Indarrik bada gurean (gure herrian eta kulturaren arloan), baina, beti bezala, gutxi batzuk aritzen dira horretan, eta normalean ez dute laguntza eta ardura handirik sumatzen herritarren partetik, eta are gutxiago udalarenetik. Kulturak ez du saltzen, eta Lekeitioren izena beste batzuek zabaltzen dute gure mundutxoan barrena; dirua, beraz, horientzat da. 
 
jaioko dira berriak kantatu zuen Xenpelarrek, eta jaioko dira, egon lasai. Gure ardura izango da bizirik irautea.
 
 
 

 Ibon Goikoetxea, Iban Galletebeitia eta Peru Badiola

 

Kitzika argi bizi bat izan zen batzuentzat, Lekeition eta Eskal Herri osoan, eta sudurraren puntan jartzen zaiguna entzutea aholkatu ziguten; hori bai, musika entzuteko eskatu ziguten.  Haien webean diotenez,

 

Kitzika Musika aldizkaria 2007ko Otsailean jaio zen

…Lekitttotik zuzenian kresalan indarraaz eta freskotasunaz beteta, alternatiba bat nahi dau ixan kitzikak zuen belarrixentzako. Diskoetxien dirua mantekilla moduan untata eztaukazen mikroetatik, bi ahots izango dozuez astero zuekin  Arrakala irratixan 107.7fm-an eta underground musikal aberatsetik, askatasunez eta belarrixetako zera faltsu hori kentzeko ilusnoiagaz beste lau langile altruista ixango duzuez aldizkarixen editazinoian. Beste musika bat existiduten dabelako, horren bozgorailu nahi dogu ixan kitzika irratsaiuen bidez, horregaitxik arrakalan. Zein itxasotan murgilduko da gure entzulia? Ba metaletik hasi eta bere adar guztixetara zabaltzen dirazen ibaixetatik ziar…. dala hardcore, dala pop alternatibuena, baitxa punk eta rockak be bere tokixa eukiko dabe, gure aldizkarixan. Beraz, max-mix hori izpide hartunda gure txalupa barrixa estreinateko prest gagoz marrazuen itsaso honetan gure Lekittotik hasi eta EH arte. Gure ilusinoia belarrixatik ziar musikagaz entzulia aberastia da. Beste mundu hori ezkutukua, patroi komertzial handixagaz tapatzen dabena egunero lau txori txiki edo handi gaitxik, mundu ezkutu horreri tapia altza nahi dotzagu eta entzulegua kitzikatu… entzun beza bakotxak surren puntan ipintxen jakona…, kitzikatu musika, Musikatu kitzika!!!


 
 

 
 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Kitzika 1


 


2025/10/21

 

SUSTRAIA 27

1981eko otsaila 

Aurreko editoriala, etsigarria; oraingoa, ostera, pozgarria. Bada, bai! Batzar deiak izan oihartzunik eta etekinik. 14 lagun mando batu ziren Gizart Etxeko bigarren pisuan, eta adorea hartu Sustraiari eusteko. Eta berri ekonomiko bat: aldizkariaren salneurria igo beharrean zeuden, 25 pezetatik 30 era, % 20ko igoera. Diru zikinik gabe nora joango ginduzkean, ba?
 
Hemerotekan ere bada zeri erreparatu. Herria-ren 29. alean hau zekarren: Amnistia etzen inoiz heldu (gogoratu 1981 zela). Ez zekiten sekula ez zela helduko (eta 2025ean gaude, eta ETAk 2011n utzi zuen borroka armatua). ERE aldizkarikoa ere bitxia da: aldea omen zegoen Donostiko eta Bilboko rock zaleen artean. Halakorik!
 
Sustraia 25ean kontatu ziguten Eusebio Maria de Azkue ikastetxean (beti eskola komarkala esan dioguna) txapuza larriak zeudela (tartean beroketa sisteman) eta azaroan greba egitea erabaki zutela (urtarrilean egin zuten hotzen zegoenena). Bada, otsailean plenoa izan zen gai honen kontura eta Udalari (EAJri esan nahi da) ez zitzaion bidezkoa begitandu greba egitea. Zabarkeria eskola publikoen baldintzatean nabarmena zen sasoi hartan: 1980ko urriaren 23an, Ortuellako eskolan, beroketa sistemak eztanda egin zuen eta 52 pertsona hil ziren, haur eta nagusi. Beheko eskuorria 1982-83 ikasturtekoa da, baina argigarria gai honetan (Lekeition ere banatu zen).
 
 

 Eskuorria eskuratzeko egin klik hemen
 
 
 
Guraso eskola bat sortu zen herrian. Premia ei zegoen. Orain ere bai, baina ez dugu halakorik!
 
Eta beste hainbat gai: Arte eskola eta II. diapositiba lehiaketa, bertsoak eta poesiak, bestelako oroitzapenak, eta Mendexara mediku erdaldun hutsa bialdu zutenekoa.
 
 
 


   
 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 27 kaleratutakoa


 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 27 originaletatik

 

2025/10/19

 

SUSTRAIA 26

1981eko urtarrila 

Editorial etsigarria Sustraia 26an: ez diote etorkizun onik ikusten aldizkariari, nekatuta eta sakabanatuta daude... Irakurtzen baduzue jakingo duzue nola sentitzen ziren. Batzar bat deitu zuten aurrera begira zer egin erabakitzeko, eta emaitza ona izan zuen, antza: beste 25 zenbaki kaleratu zituzten, tartean Azkueren ale berezia. 
 
Editorial honen bidez jakin, gainera, dugu nor den Isidro Berraondo. Aurreko zenbakian esan zutenez, Berraondo Galizian zegoen soldadu, eta zenbaki honetan ageri da Jose Ramon Galizian dagoela, beraz Berraondo hori Jose Ramon Zubizarreta da.
 
Horretaz gain, sendoago etorri zen Sustraia 26 hau. Lehenengo Korrikaren gaineko informazioa (artikulu bi). Ordu bete atzeratuta heldu zen. Eta bigarrena eta hirugarrena ere ordua pasata ailegatu ziren Lekeitiora. Ezeren seinale? Izan ere, hizkuntza kontuetan atzeratuta segitzen dugu. Xabier Amurizak goraipatu zuen bere hizkuntzaren alde korrika egiten duen herria. Eta korrika segitzen dugu: iaz izan zen 23. Korrika. Bere hizkuntzaren alde korrika egiten duen herriak horixe baino ez du egiten: korrika.
 
Udalak, behintzat, diru laguntza bat eman zuen. Zer beste!
 
 
Lulu zen orduan AEKren arduraduna Lekeition. 1982an, bigarren Korrika egin zenean, Lekeition ez zegoen AEK, osaba-loben arteko tira-birak tarteko.

Aurreko zenbakian Ikastolaz egiten zen berba, eta oraingoan inagurazioaz egiten da berba. Egutegian dator esaldi gakoa: Ea Euskal Eskola Publikoaren oinarria izaten den! 1993an galdu zen horretarako aukera. Harrezkero, eskola nazionalak (estatalak esaten da egutegi horretan bertan)  dira euskal eskola publikoa eta ikastola ikastetxe kontzertatua. Aitortu behar da horrek Euskadi izeneko barruti autonomorako baino ez duela balio.  Euskal Herri osoan kontuak bestelakoak dira. 
 

 Eskuorria jaisteko, egin klik hemen
 
Don Antoniok antolatutako Jostailu Zaharren Erakusketa ere aipatzen da, eta elkarrizketa bat dago  berarekin kontu horren gainean. Ba ote dago argazkirik edo bideorik? Bestela, zaharrak ere ez dira izango, galduak baino.

Azti ere ibili ziren telebistaren gaineko artikuluan: Talebistari euskal adjektiboa lotzeak ez dio ezelako balio gehigarririk ematen. Ez orduan ez orain. 

Eta Maite Tabernaren kontrako atentatua dator.
 
Maite tabernaren kontrako atentatuaren berri Egin-en
 

 
Maite tabernaren kontrako atentatuaren berri El Correo-en 
 



 Maite tabernaren kontrako atentatuaren erreibindikazioa El Correo-en
 
 

 
 
 
Kalteak kanpoko aldean izan ziren, eta sustoa gorputzean. Istorio honek, baina, badu bere intrahistoria; izan ere, hori ez zen erasotzaileen asmoa: lehenengo, tiro egin zioten kristalari hura lurrera botatzeko asmotan, eta, hori eginda, lehergailua jaurti zuten barruan lehertu zedin. Zorionez, ez zen beren asmoen moduan gertatu. 
 
Eta zer gertatu zen, bada? Bada, kristala ez zela erori tiroak zulatu baino ez zuen egin eta lehergailua, kristalean errebotatuta, losan lehertu zela. Mirari bat? Ez kasualitate bat! Urte hartako Sanantolinetan Bittor Goitiz Bittor señortxunekuak kristalari ostikada bat eman, eta apurtu egin zuen. Iñaki Uriarte Iñaki Maitekuak eta Jon Goikoetxea Jon Maitekuak Bittorren, seguruaren eta beren aldetik ipinitako diruekin krital apurtezina jarri zuten berriro halakorik ez gertatzeko. Ordu onean pentsatua! Horregatik ez zen gertatu okerragorik. Barruan, Juan Mari Goikoetxea Gorri edo Juan Anton Ugarriza Tako edo biak, barran ez dakigu. Barra muturreko zutabean, Gorri eta Tako jesartzen ziren tokian, beren buruak baino arra bat gorago, tiroaren marka. Ufff!
 

 Gorri eta Tako
 
Sustraia honetan bertan jakin dugu Triple A-korik ez zutela atxilotu. Baina, atxilotuak izan ziren. Nortzuk? Bada, atentatua egiteko lapurtu zuten kotxearen jabea eta hura askatu zuten lau lagunak. Trabajamos por su seguridad, por la seguridad de todo el pueblo vasco, kantatu zuten gero Hertzainakoek. 
 



  
 
 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 26 kaleratutakoa


 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 26 originaletatik

 

2025/10/17

 

SUSTRAIA 25

1980ko abendua 

Historia gogoratzeko gaiak Sustraia 25ean. Esaterako, urtetan batetik bestera ibilita (Gixarte etxea, San Jose ikastetxea), Resurreccion Maria de Azkue ikastolak behin betiko eraikina inaguratu zuen, eta akabo noraeza.
 
Kristo Portalekoa edo humillaeroa lurrera etorri zen Maderas Eigurenera egurretan etorritako kamioi batek jota. Ez zegoen egoera onean, eta konpontzeko premia zuen ―inork ez zuen ardura hori hartu nahi―. Behin lurra jota, jauregikoak behin betiko kentzen ahalegindu ziren, eta orduan konturatu ziren beste batzuk zer balio zuen. Konpondu zen eta hor segitzen du historiaren ikur.
 
Herri kiroletako talde bat ere izan zen sasoi hartan, Aittitta Makurra, dagoeneko desagertua.
 
Udalaren kontu batzuk ere ageri dira, bat nabarmena: Sustraiako hauek beren orriak eskaini zizkioten Udalari herritarrei udal kontuak azaltzeko. Udalaren erantzuna? Ezetz. 10 urte beharko ziren udal aldizkari bat sortzeko, Lekeitioko Udaletik, eta 4 zenbaki ziztrin baino ez zituen kaleratu (hori bai, laurak kalitatekoak). Zertarako behar ote dute herritarrek udalaren barrukoen nondik norakoen gaineko informazioa?
 
Eta urriko eta azaroko berriak ere bero-bero: grebak, entrepresak zarratu, txapuzak obra publikoetan, Itsas Soinuaren arrakasta... Sustraia bera ere herren geratu omen zen; izan ere, Berraondo  ―artikulu bitxi horien egilea― soldadu eraman omen zuten. Egunen batean jarriko ditugu hor aritutakoen izenak, baina... nor demontre da Berraondo? Eta beste bat bitxia: lur sail bat debalde eskaini bertan erakusketa gune bat egiteko, eta udalak ezetz, diru asko zela-eta horretarako gastatu beharrekoa. Kulturaren patua Lekeition. 
 
Eta erakusgela? Bada, batetik bestera ibilita ―Gizarte etxean, Ikusgarri; Plazan, Baradiarran aretoa, 45 urte geroago hor daukagu eremu triste bat Eskolapean. Bien bitartean, Kofradia Zaharra eta Abaroa jauregia sitsak jaten.
 
Prentsa euskaraz dela eta, halakoak banatu ziren herrian
 
 
 
Eskuorria ikusteko eta jaisteko egin klik hemen
 
Beste 10 urte beharko ziren euskara hutseko egunkari nazional bat ikusteko gurean (Euskaldunon Egunkaria). 2003an zarratu zuen Audientzia nazionaleko Juan del Olmo epaileak ETAren tresna zela argudiatuta. Ez genuen etsi: lau hilabete geroago kalean zen Berria. Egunkaria ikusi nahi izanez gero, interneten dago hemeroteka osoa eskuragarri.
 
Euskal prentsaren laguntzarako beste hau ere garai hartan banatu zen 
 
 
Eskuorria ikusteko eta jaisteko egin klik hemen 

 
 




 Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 25 kaleratutakoa


 


Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 25 originaletatik

 

2025/10/15

 

SUSTRAIA 24

1980ko urria
 
Bitxia daukagun alea. Jose Ramón (B.V.) dauka idatzita. Batek daki nola heldu den gure eskuetara. Detektibe lanetan ibili izan gara hemen jarritako material guztia biltzeko, eta, halako batean, berriro langintza berean: nor ote da hemen datorren hau? Badakigu Sustraiak bazkide zerrenda bat zuela (zoritxarrez, ez daukagu zerrenda hori, baina gustatuko litzaiguke), eta etxerik etxe banatzen zietela bazkide haiei. Gure alea Jose Ramon horrentzat zen halakoxea. Heldu ote zitzaion? Gu, izenburuan jasota dugunez, errekistuan ibili gara hango eta hemengo ganbaretan eta lagunei galde-eskean, eta hala helduko zen gure eskuetara. Jose Ramon hori nor izan daitekeen galdetu dugu, eta pistatxo bat eman digute. B.V. hori Banco de Vizcaya bada, Jose Ramon hori Jose Ramon Urdiain izan daiteke, sasoi hartan Lekeitioko banku horren egoitzako zuzendaria. Si non e bero e ben trovato.  Eta badu dugu halako beste alerik ere. 
 
 
Edukia? Bada... Austriar emakume bidaiari-erreportari bat jaien lekuko eta haren nondik norakoak gure herriko aldizkarian; San Antolin jaien balantze bi; alkoholaren eta porroaren problematika, eta nola porroak ez erretzea karkaren sinonimoa zen sasoi hartan; haurren saila, kreazioa...
 

 

 

 Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 24 kaleratutakoa

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 24 originaletatik

2025/10/14

 

1978ko urriaren 14a


Gaurko egunez, 1978an, ETAk Alberto Villena Castillo hil zuen Lekeitioko portuan. Alberto karabineroa zen. El Padul-ekoa (Granada) zen.


2025/10/13

 

SUSTRAIA 23

 1980ko iraila 
 
Historiaren ibilian galdutako kontuak eta protagonistak Egutegian eta barruko orrialdeetan: San Kristobaleko jaiak, Itsas-Soinua abesbatza (festibalak jarraitzen du), Hondartzako Rock gaua (irabaziak herriko taldeen artean banatzen ziren, eta ez patrika pribatuetan geratu oraingo makrofestibaletan bezala), Beitia hotela (amaitu da Beitia hotelean afaltzeko kontua, baina kantua geratuko zaigu betiko)...
 
Kantzontzilo karrerak (prakak orkatilan direla) debekatu zituzten. Moralaren eta etikaren izenean, antza. Pentsa!, ze 1980 ez dago hain urrun.

Aurreko zenbakian, futbola dela-eta izandako hika-mikako artikulista anonimoak anonimotasuna galdu zuen: Sabiño Madariaga zen anonimoa (sumatzen genuen; izan ere, Mermeleko batekin zuen familiartekotasunak ez zuen tarte handirik uzten beste ezertarako). Sustraiak editoriala ere badakar gai horretaz: anonimoa konbentzitu behar izan omen zuten ez erantzuteko, eta Zorioneri losintxaka ari zaizkio futbolean egindako lana goraipatuta. Editorialaren bigarren gaia txikikeria bat da: diru zikina.
 

 



 Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 23 kaleratutakoa



 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 23 originaletatik