LEKITTARRAK

Ondarea dela eta, azken galderaz (2)

 

Eta, zer beste da Mitxel Kaltzakorta, bada?

Injineru teknikoa (elektrizitatekoa, zelan ez!) formazioz, irakaskuntzan aritu izan da bizi osoan: Ondarroako Zubi Zahar ikastolan, Donostiako Santo Tomas Lizeoan eta Mondragon Unibertsitateko Humanitateen eta Hezkuntza Zientzien faskultatean (HUHEZI), Eskoriatzako Magisteritza fakultatean.   

Mitxel, bere ortodoxian, erabat heterodoxoa izan da, eta da: sekula ez da izan ezein hizkuntza-lobbyko kide, eta bere kaxa aritu da beti; ez du sarrerarik Wikipedian berak bere buruaz egina hirugarren eta lehen pertsonak nahastuta; puntuazioaz arduratuta zebilen Juan Garziak EIMA liburukietan bere Puntuazioa egoki erabiltzeko gida: oinarriak, jarraibideak eta aholkuak argitaratu aurretik; eta, batez ere, aditza aurreratu beharra aldarrikatzen zuen atzerakarga existitu ere egiten ez zenean, ez hitz eta ez kontzeptu modura; hau da, Pello Esnalek Hitz-ordena. Erabilera estrategikoa (Euskaltzaindia, Jagon Saila) kaleratu baino dezente lehenago. Hau da, ondo komunikatzea, erraz, argi eta ulergarri izan da haren ardura. Eta 80 urte betetzeko bidean, gaur egunere hori hori du ardura.

 

1980an argitaratu zuen bere lehen liburua: Mintzamena Lantzen. Ahozkoan euskal gazteen trebezia ezak arduratuta egin zuen lan hori

 

 Hitzaurrea irakurtzeko, egin klik hemen: Mintzamena lantzen. Hitzaurrea

Gero, ahozkotasunetik idatzira egin zuen salto; izan ere, ideiak eta mezuak, ulergaitz emanda egoteagatik, zuzen ez badira jasotzen, nekez adieraziko dira zuzen eta egoki. Euskal klasikoak goitik behera irakurrita eta aztertuta, eta Auspoa sailekoetan (euskara idatzian trebatu bako idazleek idatzitako liburu sorta zoragarria) murgilduta, ohartu zen testu idatzietako ―informazio testuetakoa eta, batez ere, eskola testuetakoa― idazkera moldea ez zela ez ulergarria ez eraginkorra: aditza esaldiaren atze-atzean ematea oztopo baino ez zela; Altuberen legeak oker ulertu genituela eta, gainera, lege horiek hainbatetan oker zeudela; errezen erabili behar zen testuinguruetan erabiltzen genuela hizkuntza okerren... Eta harrezkero, bada, buru belarri aritu izan da arlo horretan. Artikulu ugari idatzi ditu arazo hori gogoan, hau da, komunikagarritasuna eta testuen eraginkortasuna helburu hartuta.

Artikulu horien motor bera dago idatzi dituen beste liburu bietan:

 

 

Liburua irakurtzeko eta jaisteko, egin klik hemen: Prosa komunikagarriago egiten

Prosa komunikagariago egiten. Zenbait proposamen (I). 2007 liburuari buruzko ohar bat

eta

 

 

Zelan ordenatu egoki informazioa testuetan (I). 2012.

Lekeitioko ormetan ikusten ditugun kartel asko eta askotako euskara moduak irakurrita eta buzoietan jasotzen ditugun bateko eta besteko argitalpen eta eskuorrietakoei erreparatuta, lekeitiar ugarik du premia liburu horietan jasotzen dena zertan den jakiteko.

Baina, jakina, inork gutxik aitortuko dio ezer, lobbykide ez izatearen ordaina. Eta, herrian, Azkuek goregi utzi zigun langa. Zer zorigaizto norberaren herrian hain arrotz izatea, eta zer triste Mitxelek gure herrian duen historia izanda.