2024/11/03 asto joan eta mando etorri

 

Lekeitioko historia ezkutuak... gure ganbaretan errekistuan

2025/01/31

 

HONDARTZAKO FUTBOL TXAPELKETAREN 25. URTEURRENA



 
Argitalpena ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Hondartzako futbol txapelketaren 25. urteurrena

Lekeitioko hondartzako futbol txapelketen gainean asko ikasi dugu argitalpen honetan eta argazki ederrak ageri dira, baina ez legoke txarto gehitxoago sakontzea; izan ere, gure ustez Kepa Naveran Bolkana eta Jose Ramon Barcina Sokondo, behintzat, aipatu beharko liratekeela uste dugu.

 

 

Argazkien artean, bada bat Liverpool-eko jokalari ospetsu batekin batera gerrako umeak hartzen dituena. Argazki oinak zelebrea izan nahi du, eta "lekittarrak" direla esaten da. Guri esan digutenez, hiru baino ez dira hor ageri diren lekeitiarrak: 1 Agustin Markuerkiaga, 2. Todor Telleria eta 3. Patxi Madariaga.

Kontu hau dela eta, jakin izan dugu Xabier Gezuraga eta Iñigo Eiguren, 700. urteurrenari ekarpen bat egin nahian, Kuadrilla Arteko Futbol Txapelketari buruzko informazio eta pasadizo bila dabiltzala. Ea laguntzen diegun! 

 

 

2025/01/30

 

LEKITTARRAK

Txirrindularitza


Aldi berean bedarutarra eta lekeitiarra izan eta Mendexan bizitzea bateragarria delako.

Atzo, Tomas Oñaederra joan zitzaigun pedalei gogor eraginda, batek daki nora, Patxi Gabikagaz bizikletan ibiltzen kontixu. Bietako zein ibiliko ote da Patxik Tomaseri erosi zion bizikletaren gainean?

Tomas, bere anaia lez, txirrindularia izan genuen garai heroikoetan, eta bizi osoa segitu zuen txirrindulari izaten. Ez zen irabazlea izan, baina Loroñok berba onak bakarrik zituen haren gainean hitz egiten zuen bakoitzean. Bada zer edo zeren seinale!

 



Gauza asko esan ditzakegu Tomasen gainean, baina hobe pedalek berba egitea; izan ere, gaur ez da eguna. Egin dezatela Lekeitialde-Sillonizekoek haren aldarri!

Hemen daukazue Lea ibarreko !Jeurt errebistin 7. zenbakian egin zuten erreportaia bat: Tomas Oñaederra !Jeurt errebisti

Tomas, atzean utzi gaituzu tropelean, beste tropel horretan ez zaitzatela atzean utzi!


 

2025/01/29

Bolkana

 

 

Kepa Naberan Bolkana. Asko joan dira arin mundu honetatik, eta Kepa arinegi joan zen. Hondartzako futbol txapelketan faltan izango dabe, eta, batez ere, Umeen Futbol Txapelketan. Merezimendu osoz ipini zioten beraren izena futbol zelaiari.

 


 

Bolkanaren une gogoangarrienetako bat Menbrilluagaz batera (Andoni Madariaga, beste inklito bat) izan zen Hondar Txikiñian 1982-83 aldera, markinarrek Aittitta Makurra bere lekutik kendu nahi izan zutenean futbol eremuan traba egiten ziela-eta.




Eta zelan ahaztu bere ironia finagaz behin eta berriro errepikatzen ziguna: Lekeitio, cuna de cerebros.  Eta hala segitzen dugu: Bolki, ez daukagu arreglorik, eta kulpia ez da ez Garakoitxearena, ez poli-miliena.

 


 

2025/01/27

 

LEKEITIOKO UDALETIK 2



 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Lekeitioko Udaletik 2

Oraingoan, 1991ko hauteskundeen berri ematen zaigu eta udala nola antolatuko den aurrerantzean. Horrez gain, hainbat arlotako kontuak ere ageri dira.

2025/01/25

 

1979ko urtarrilaren 25a

 

Gaurko egunez, 1979an, Juan Luis Etxebarria Agirre hil z(ut)en. Ospitalean zegoen balaz zaurituta, larri; hala ere, guardia zibilek galdekatu egin zuten ospitalean bertan, harik eta hil zen arte. Zer ez ote zioten egingo? Lekeitiarra zen eta ETAkidea. 21 urte zituen.

2025/01/23

 

KOSTRA 4ko posterra!!!


 

 

KOSTRA 4a herren jarri genuen zuen esku: ez geneukan posterra. Bada, hemen duzue galdutako posterrori egilearen beraren eskutik: Koldo Lenizek helarazi digu emailez eta irudiaren nondik norakoak ere kontatu dizkigu.

Maitasun osoz egindako irudia da (beste Lekeitioak saileko irudietan ageri diren pertsona guztiak bezala), eta herriko pertsonaia publiko batzuk ageri dira, Txalaparta tabernaren aurreko bankuetan sarri ere sarri egoten zirenak. Bertan agertzen diren pertsonen ezizenak gaur egun ez dira batere onargarri, baina eman egingo ditugu gaitzizenak zein kaltegarriak izan daitezkeen gogoratu dezagun.


Eskumatik ezkerrera: Bixenta 'Pantalobako' (ez da izen polita baina halan esaten eutsen), Mari Jesus 'Zirila', Petra 'Kakamerke' (hau ere ez da finegia) eta Juli 'Artola' (Lopezeneko mantekauzko "korte" doblia jaten (sarri jaten ebazan eta erdi urtuta eukitxen ebazan eskuan).

Mari Jesus 'Zirila'-ren onduan jezarrita dagoen gizon argal biboteduna Lekeition agertu zen agure gailego bat da; ezizena ipini eutsen baina ez naiz akordaten zein zan.
 
Atzean dagon tipoa, alkondara koadrodunagaz, Ernestito da. Sasoi batean ez zen medikatzen, eta kriston berbalduna eta erretzaile konpulsibua bihurtu zan. Txapia soltatzen zuen baina, sekula ez genuen agresibo ikusi.
 
Botika barrukoa ere botikan benetan lanean zegoen andre bat da. Ez dot haren izena gogoratzen.
 
Txalapartako kristaletik, barran daudenak ikusten dira erdi-dibujata. Biboteduna Juan Mari "Txalapartakua" da eta bestia Sele, geure koadrilakua, Tramanakua. Orduan, bera eta Ibon Txakartegi (Tramanako beste bat) bertan egoten ziran biharrean asteburuetan, oporreran eta halakuetan.


Goikoak, Koldoren beraren berbak dira. Guk, gure partetik, gauza bakarra erantsiko dugu gaitzizenok zein kaltegarriak izan daitezkeen erakusteko. Gure aitak ondo gogratzen zuen Petra umetatik, eta esaten zigun Petra ume normal eta polita zela. Behin, artean ume zela, kaka egin omen zuen aldean (gutako nork ez du egin halakorik!) eta herriko betiko listoetako batek, da, ezizena jarri zion, betirako jarri ere, eta bizitza bat hondatuta betiko.

2025/01/21

 

SANEAMENTUA 

 

 

Saneamenduaren gaineko ardura zaharra zen Lekeition. Paco Okamikaren Diez lustros en la Villa de Lequeitio irakurtzea baino ez dago horretaz konturatzeko. 1975eko da azken aipua, Manuel Kazalis alkatearen sasoikoa: El pavimentado de las calles tendrá que esperar al nuevo saneamiento. 

Lehenengo udal demokratikoan ―1979, EAJ-k 8 zinegotzi eta Herri Kandidaturak 5 (Hasi, Euskadiko Ezkerra, LKI eta independienteak) azkar heldu zioten gaiari: 1982an zehaztuta zuten proiektu bat eta orduko 1100.000.000 pta hitzartuta Ahaldundiarekin berriztatze lanetarako.

Herri Kandidaturak ez zituen begi onez ikusten proiektuaren hainbat arlo: isurlekua (Hartzabal), araztegia jartzeko aukeratutako tokia (Isuntza gaineko parkea), ur zikinak Hartzabalera eroateko modua (hondartzatik, Leapean sifoia, eta Kurlutxu eta Hartzabal zulatuta), 200 metroko tutua itsasoan barrena..., eta proiektu hura inolako azterketarik egin gabe idatzi zela argudiatzen zuen.

Hala ere, EAJk aurrera egin zuen proiektuarekin bestela dirua galduko zela argudiatuta, eta sua-edo piztu zen herrian: manifestazioak, pegatinak, agiriak... 

  

  

Eskuorria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Herri Kandidatura. Sanemantuari buruzko gogoetak


Mendexarrak ere, zelan ez, kexatu ziren.

 

  

 

  

Antza denez,  Mendexako udalak eta herritarrek  ez zekiten ezer proiektua jendeaurrean jarri aurretik.

Jarri ziren alegazioak, baina 1983ko hauteskundeak baino lehen ez zen lortu ezer: EAJ-k berean segitu zuen, eta Herri Kandidaturak hauteskundeei begira aritzea leporatu zion; izan ere, gainean zeuden 1983ko hauteskundeak.

1983ko hauteskundeetan ez zen egon Herri Kandidaturarik, eta Herri Batasuna eta Euskadiko Ezkerra zein bere aldetik aurkeztu ziren. Herri Batasunak bere kanpaina osoa saneamenduari begira egin zuen. Emaitza? Bada, EAJk 9 zinegotzi, Herri Kandadaturak 3, eta Euskadiko Ezkerrak 1. Itxura batean, herritarrak ados zeuden saneamendua berregiteko proiektuarekin: Hartzabal eta Karraspio kakaztearekin, araztegia parkean jarrita herrian hatsa zabaltzearekin. Ai, nere juaneteak!

Herri Batasunak, orduan, epaitegietan helegite bat jartzea erabaki zuen, eta, aldi berean, Anton Azkona injeniari elantxobetarraren (saneamendu kontuetan aditurik onenetakoa estatuan)  aholku eta iradokizunekin kontraproposamen baten lerro nagusiak aurkeztu zituen: itsasoan tuturik ez, araztegia orain dagoen inguruan, isurlekua Arropaineko padura... Euskadiko Ezkerrak ere mozio bat aurkeztu zuen saneamenduaren proiektuaren kontra (itxura batean, Herri Batasunako norbaitek pasatu zien eurek egindako ikerketaren informazio osoa). Mobilizazioekin jarraitu zen. Itxura batean, dena alferrik.
 
 
 

Eskuorria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Saneameduaren kontrako komikia
 
Komiki eran egindako eskuorri hau Jabi Barcinak egin zuen eta kanpainako mural guztiak ere berak eginak dira. Pena bat mural haien argazkirik gorde ez izana.
 
Baina, derrepentean, zer edo zer aldatu zen. Sasoi hartan, EAJn gazteak indarra hartzen ari ziren eta Josu Erkiaga Atila zen batzokiko buru (gero gehienak EAra pasatuko ziren), eta gazte haiek ohartu omen ziren egindako alegazioek zentzuzkoak zirela: ezin zela araztegia herri erdian, parkean, jarri. Hala eginda, akabo gure Lekeitio dotorea (Lea errekako Alfaren hatsekin kexu, eta geuk jarri Alfa herrian!), eta araztegia parkean jarri ezean proiektuak ez zuen batere zentzurik.

Eta, hala, proiektua bertan behera geratu zen. Beste 10 urte pasatu beharko ziren bigarren proiektu bat egin, finantzazioa bermatu, eta saneamendu sare berria egiteko. Eta behin betiko proiektu hura, azterketa serio bat eginda, Herri Batasunarentzat Anton Azkonak markatutako lerroei jarraituta egin zen.

Orain, parkeak eder segitzen du, eta Lekeitiok ere bai.









 



2025/01/19

 

1991

Sasoia zen


 
 

 
Bai, ordua zuten! 
 Bigarren Hezkuntzako zentroa!
 
Lekeition, luzaroan, ez zen egon 14 urtetik gorako ikasketak egiteko modurik. Eta 14 urtera artekoak ere justu-justuan. 1960ko hamarkadan, eta teorian, hezkuntza 14 urtera artekoa zen, baina Lekeition ez zegoen Batxilerra modu ofizialean egiteko aukerarik. Hala ere, Portaleko eskoletan inor gutxi geratzen zen 14 urteak bete arte. 
 
Gomutan daukagu oraindik zer gertatzen zen udaberrian: eskolako hainbat mutil (Portaleko eskoletan, eskola nazionaletan, mutilak goiko solairuan egoten ziren eta neskak, behekoan; ez beraz galdetu zer gertatzen zen beheko pisu horretan), 9-11 urte bitartekoak, ez ziren etortzen eskolara martxotik ekainera. Nora demontre joaten ote ziren? Kabana izeneko leku batzuetara joaten omen ziren antxoei burua kentzen. familia ekonomia esaten zaio orain horri. Mutil horiek gehienak itsasora joaten ziren mutil txiki 14 urte betetakoan. 

Eskolan geratzen ginenok 12 bat urterekin jakin genuen zer zer kabanara joatea, baina gu bakarrik joaten ginen asteburuetan eta aste santuko oporraldian. Amak ogi bitartekoa jarri, abante kabanara goizeko zortzirak bete barik. Atean jarri, eta han geratzen ginen, harik eta arduraduna atera irten eta antxoei burua bihurtzeko aukeratzen gintuen jakin arte. Arduraduna atera etortzen zen eta: zu, zu, eta zuek hirurok; besteok etxera. Zortziak eta laurdenetan etxera bueltan allaga, eta amak:  
 
—Zer pasa da? 
Enabe hartu
 
Andaluziako jauntxoek nola, bada hala izaten zen hemen ere gaztetxoekin izaten zen jokabidea. Ekonomia familiarra esaten zaio horri orain.
 
Eta, egunero-egunero kabanara joaten ez zirenak, zer? Bada, 14 urtera arte Portalean geratu, eta gero lanean hasi lehorrean, edo Academia Uribera (Maixu Txatuaren akademia) joan Batxillerra estudiatzen. Baina azterketa ofizialak ez ziren egiten bertan, eta Gernikara joan behar izaten zen azterketok pasatzen: egun bitan jokatzen zen urte osoko lana. Ikasketak libretik egitea esaten zitzaion horri. Beti egoten zen ia guztiek penkatzen zuten gairen bat, eta Gernikako kabroi haiei izugarri gustatzen zitzaien ikasgai horien azterketak Antzar eguneko arratsaldean jartzea. 
 
1974an, kendu egin zuten Batxillerra Akademia Uriben eta gehienok Ondarroako bidea hartu genuen ikasketekin jarraitzeko. Familia elkartearen bidez (orduan, Asociación de Familias bat zegoen Lekeition) autobusa alokatu eta, abante Ondarroara: joan-etorri-bazkaldu-joan-etorri. 4 bidaia egunean!

1975ean Lanbide Heziketako zentro ofizial bat sortu zen san Jose ikastetxean, gaur eguneko Kultur etxea den horretan. Zentro apala: hasieran Administrazio kudeaketa eta Instalazio elektrikoak ikasketak baino ez zeuden. Han ibili ziren, su eta gar, Jose Bengoetxea Banda, Eva Jauregi, Andoni Perez Urraza Andoni abadia, Anton Urzelai, Eli Eiguren, Raúl Galan-eta ikastetxe hura aurrera ateratzeko ahaleginean. Gizarte Etxeko beheko solairuan ere aritu ziren, kalefakziorik gabe, bihotzeko suarekin. Portaleko eskolak hustu zirenean, San Josetik bertara joan ziren eta eskaintza ere zabaldu egin zuten.


 
Eskuorria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Lekeitioko Lanbide Heziketa

Azkenik, 1992 ikasturtean, martxan jarri zen, Iturriotz-en, bigarren hezkuntzako ikasketak egiteko berariaz eraikitako zentroa. Apal eta Ondarroako institutuaren menpe. Aurreko basamortuaren aldean... Une honetan egoitza bi ditu: Portalekoa eta Iturriotzekoa, eta 16-18 urteko neska-mutilek Batxilergoa egiteko aukera bakarra da herrian.


2025/01/17

 

Kale Antzerki jaialdia


 

Dzanga 6aren sarreran esan genuen zer edo zer antzerkiaz, Txiruliruli konpainiaz eta Dinamarkako Odin Theatre taldeaz, eta jardunaldi haiek Imanol Agirrerengan izan zuten eraginaz.

Lekeitioko Udaletik 1 honetan, Lekeitioko Kale Antzerkiaz hitz egiten da eta haren sorreraz, baina ez du jartzen ekimen hura guztia Imanol Agirreren eskutik garatu zela.

Imanolek Magisteritza ikasi zuen, baina, bukatu eta batera, antzerkiaren munduan murgilzu zen: lehenengo, Maskarada taldean; gero, ETBn kulturako kazetari, eta 1989an Lekeitioko I. Kale Antzerkia antolatu zuen. Badira urte batzuk. Gaur egun Loraldiaren arduradun dugu. Jaialdiaren ardura Udalak hartu zuen 2000ko hamarkadan.

 


Eskuorria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: I. Kale Antzerkia

 

II. Kale Antzerkiaren gaineko informazioa Eginen, Bittor Txakartegiren irudia lagun.


 



2025/01/15

 

LEKEITIOKO UDALETIK 1


 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Lekeitioko Udaletik 1

Oraingoan, bertsio bi ditugu. Bigarren honetan, orrialde bi dagoz batera ikusgai

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Lekeitioko Udaletik 1, 2 baten

 

Udala nola dagoen eratuta, eta batzordeen nondik borakoaren eta 1987an hasitako legegintzaldian egindako lanen berri ematen zaigu. Eta beste hainbat gai eta kontu interesgarri ere ageri dira. Orain ere badugu halako baten premiarik.


2025/01/13

 

LEKEITIOKO UDALETIK

 

1991n gaude. Euskara Zerbitzuak Dzanga kaleratzen du, eta horixe da herrian dagoen aldizkari bakarra. Baina, apirilean, Lekeitioko Udaletik izeneko argitalpen bat kaleratzen du Udalak. Herri Batasunaren 1987ko egitasmo hura gauzatuta.

1990ean, diru laguntza bat eskuratu zuen Udalak, proiektu berezietarako eta lanpostuak sortzeko ematen zen haietakoa, eta berriro heldu zion udal aldizkariaren kontuari. 1987an ez zuten izan norekin gauzatu proiektu hura; orain, ostera, bai. Aldea?...

Kazetari profesional bi kontratatu zituzten: Isaias Gezuraga lekeitiarra eta Dorleta Alberdi arratzuarra. Hala jaio zen Lekeitioko Udaletik argitalpena. Dorleta lehenengo zenbakian bakarrik jardun zen lanean. Gero, Lorea Etxeandiak hartu zuen haren lekua. 

Lan handia eta eskertzekoa egin zuten, baina proiektuak dirulagutzak iraun zuena eutsi zion: urte bete eta lau zenbaki.

Ordurako, herri ekimeneko aldizkariak lurperatuta zeuden, hildakoen bakean. 2000ra arte itxaron beharko dugu Zer Esana agertzeko.

 

2025/01/11

 

DZANGA 4


 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: DZANGA 4

Dzangen hurrenkeran, Dzanga 4a ez zen agertu: material guztia eskura ez izatearen ajeak. Baina hemen daukazue.

Historiaren gurpilean atalean gai ezin aproposago bat dator: Zinema Leketion. Lehenengo zine emanaldiak eta areto iraunkorrak: lehenengo, Beitia zinema, eta, gero, Gora Buru. Social zinema, geroago Antzoki izango zena, falta da zerrendan. 

Beitia duela gutxi bota dute lurrera (zinemarik ez zegoen aspaldi); Gora Buruk tente segitzen du (Batzokia) baina hor ere ez dago zinemarik. Hirugarrena, Antzoki zinema eta hura hartzen zuen Gizarte Etxea, aspaldi bota zuten lurrera eta etxeak egin. Eraikuntza proiektu hartan, ostera, lekua gorde zuten beste zinema bat egiteko: Ikusgarri zinema, gaur egun Zinemazaleek kudeatzen duten aretoa. Areto hori Eleizarena da, eta alokairuan dago hartuta. Eleizarena? Bai. Gizarte Etxea herritarrek ordaindu zuten, baina Eleizak bere izenean jarri zuen, beraz, Eleizarena zen. Hortik, bada, Ikusgarri Eleizarena izatea. Gai luzea da hori, eta hurrengo batean egingo dugu berba horren gainean.

Gai ezin aproposagoa esan dugu arrazoi birengatik. Lehenengoa, Serafin Lopezekin egindako elkarrizketa: pelikula bat egiteko modukoa, zoragarria. Herrena zen, baina ez zen atzean gelditzekoa, eta bistan-bistan dauka zein hankatatik egiten zuen herren! 

Serafin, sekula ez genizun behar beste eskertu umetan, eskolatik etxera bueltan, Goiko kaleko zure txoko hartan ematen zenizkigun barkillo haiek!


 
 Hor ageri dena ez da Serafin (anaia edo) baina holako karrotxo batekin ibiltzen zen izozkiak saltzen.
 
Eta, bigarrena? Bada, elkarrizketak. Zeri buruz galdetuko, eta oporrei buruz galdetu: Behar dira oporrak?, Zergatik joaten zara kanpora?, Zer gustatuko litzaizuke egitea oporretan?, eta biribiltzeko Zer botatzen duzu falta herrian? 2024ko udan aparkalekuak direla eta monta dan pelikulia ikusita, txistea ematen du 1990eko uztailean horren gainean berba egiten zebiltzala ikustea. Zaharrak berri.
 
 

 

Ene herrian

Mundu guztia arrotza da ene herrian.
Leon euskalduna delako,
Martin erdalduna,
Ane abertzale baita.
Brigitte frantximanta.
Eskerrak aipatzen gaituzten
Artikulu buruetan, eskerrak
Gure mapa ikusten ahal den
Jatetxeetan.

 


2025/01/09

 

TRINKETEA

eta igerilekua

 
1990eko urriko Dzanga berezian orduko arau subsidiarioak dira gai nagusia. Zurrumurruak ugari ziren herrian, eta herritarrak arduratuta zeuden etxeak jo eta lurrera botako zizkietelakoan. Baina horixe ziren: azalpen faltak eragindako zurrumurruak.

Baina izan zen tirabira serioagorik ere. Galdetu dezake batek: Zer egiten du Jubilatuen etxeak kirol gune batean, hango jarduerak baldintzatzen? 

Bada, itxura batean, Udalak aurreikusita zeukan egoitza hori Sosoaga jauregian egotea, lorategi eta guzti, baina jubilatuak ez zuten nahi beren egoitza hor egotea eta gaur eguneko gunearen aldeko apostu egin zuten; ondorioz, jokabide horrekin, frontoiaren inguruko kirol gunea baldintzatu zuten. Kontatzen zen jubilatuen orduko buruak, Bitxor Txakartegik, txantajea-edo egin ziola Juan Carlos San Miguel alkateari: ez bazen egoitza egiten mataderoan —ederra lekua jubilatuen egoitza bat jartzeko; 70eko hamarkadaren bukaerako pastilliaren kontua ekartzen digu gogora—, jubilatuak alkaterako aurkeztuko ziren hurrengo hauteskundeetan Bitxor buru zela, eta jubilatu guztien botoarekin (2000 inguru) hauteskundeak irabaziko zituzten. Beraz...

Beste tira bira bat Trinketea erostea izan zen. Gaur eguneko begiekin ikusita Udalak igarri egin zuen erosita: igerilekua herriaren nahiko erdian dago, eta ez herriaren bazter batean. Larrotegin egin izan balitz, hau da, herritik nahikoa aparte, behar bada ez zuen izango orain daukan besteko arrakastarik.

Sasoi hartan, ostera, kontuak ez zeuden hain argi, eta kontuak dinogu tartean dirua zebilelako. Trinketea elkarte pribatu elitista izateko jaio zen Cecilio Gerrikabeitiaren eskutik. Baina ez zuen pentsatutako arrakastarik izan eta arazo ekonomiko larria egin zen elkartearen bultzatzaileentzat. Orduko Udalak pare bat ahalegin egin zituen Trinketea erosteko eta Gerrikabeitiari eta beraren kideei laguntzeko. Gogoratu ez zegoela arau subsidiario eguneraturik eta ez zegoela definituta non jarri behar ziren herriko zerbitzuak: kiroldegia, igerilekua, futbol zelaia, liburutegia, osasun zerbitzuak... Oposizioa (irakurri Herri Batasuna) erostearen erabat kontra zegoen eta manifestazioak bultzatu zituen ahalegin horien kontra.

 


Eskuorria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Trinketea erostearen kontrako eskuorria

Herri Batasuna kontra zegoen, baina 1987an eta 1991n hauteskundeak irabazi zituzten eta EArekin batera jarri ziren agintzen Udaletxean. Hirigintza Plan berri bat landu zen, eta pentsatuko zuten: Zergatik eraiki igerileku bat herriaren bazter batean dagoeneko herri barruan bat badaukagu? Eta iritziak aldatu egin ziren: hasteko, alokatu egin zen, eta, gero, erosi. Berriro dinogu: beti dago baten bat besteok baino urrunago begiratzen duena eta, beharbada, ondo begiratu ere, baina, aldi berean, ez da ahaztu behar Gerrikabetiari eta besteei egin genien mesedea. Handik urte batzuetara ikusiko genuen mesede horren neurria


Euskaldunon Egunkariko orria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Igerilekua berriztatzeko proiektua egunkarian

Zenbatzen badakizue atara kontuak eta jakingo duzue zelako porrotetik libratu genituen handiuste haiek guztiak.

 

 

 


 

2025/01/07

 

DZANGA 

1990eko urriko ale berezia

 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: DZANGA 1990eko otsaila

Historiaren gurpilean atalean Lekeitio nondik nora hazi eta garatu zen kontatzen zaigu, gero datorrenaren sarrera modura-edo: orduko arau subsidiarioak eta PRI. 

Orduko plan hark marraztu zituen gaur eguneko Lekeitioren marra nagusiak: Larrotegiko kirol eremua (futbol zelaia, atletismo pistia...), Kultur etxea (liburutegia, hitzaldi eta erakusketa aretoak...), Trinketeko igerilekua, Jubilatuen etxea, 2002 inguruan Letraukuan egin ziren etxebizitza sozialak... Baina, baita frailekietan eta Beitia hotelean egingo diren etxe espekulatiboak ere.

Aurreko udalak, alkate Koldo Goitia zuenak, Hiri-antolamenduko plan orokorra (HAPO) onartu zuen, eta, gaur egun, Barne Eraldaketarako Plan Bereziarekin (BEPB/PERI) ari da lanean udal korporazio berria antza denez. Ikusiko dugu zer marra berri dakartzan plan horrek, eta izango du buruhausterik Ander Aldazabalek gidatzen duen korporazioak: Zer egin Maderas de Lekeitioko orubean?, Zer pasatzen da Santa Katalina bideko Maderas Eigureneko lurrekin?, Zertan da autobusen geltoki berria Portaleko Maderas Eigurenen lurretan jartzeko egitasmoa?, Abaroa jauregiak hutsik segituko ote du sekulam sekulorum?, Eskainiko zaie, behingoz, gazteei berek kudeatuko duten Gaztetxerik?, etxebizitza sozialak...

Ekarri ote dute ekialdeko mago edo erregeek ideia berririk, eta batez ere diturik, kontu horiei behar bezala aurre egiteko? 

Izan ere, gure herrian aspalditik dakigunez,

Hiru errege datoz
Eskolapetik
mozkor-mozkor eginda
Abaskalenetik




2025/01/05

 

DZANGA 

1990eko otsaileko ale berezia

 
 
Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: DZANGA 1990eko otsaila

Lekeitioko lur apurrak zelan urritu ziren kontatzen du oraingoan Iñaki Goioganak.

Ekologiaren eta gure herrian dugun inguru natural apurretako baten aldeko aldarria. Duela 34 urteko oihua, eta orduko Udala, entzungor. Otoiok 1990eko leku berean segitzen du, baina, onura publikoko eremu izendatuta egon arren, ez diogu jaramon handirik egiten. Talaiako etxea konpondu eta txukun jarri zen. Ez zuen luze iraun: berriro hondatu genuen. Antena garrantzitsuagoa zen inguru baino, eta porlanezko bidea ere egin zioten. Gure Udalek izugarri dute gustuko auzolana: egin zeu(e)k eta ordaindu zeu(e)k. Total...


Baina han segitzen du pistiak ("s"gaz idatzita, baina "z" erabilta ere berdin-berdin idatzi genezakeen). Eta han segitzen du Talaiak ere, halaxe segitu ere. Hori bai, bistia, zoragarria!

 


Jose Ramon Mentxakak landatzen zituen zuhaitzak nola landatzen diren ere kontatzen zaigu. Badaezpada baten bati okurritzen bazaio antzeko lana egitea. Ez baduzue ulertzen, galdetu Lekitto Bedarrak elkartekoei,  Usotegiko ortu komunitarioan aurkituko dituzue.

2025/01/03

 

LEKITTARRAK


 


 

Lekeitiok 700 urte. Beste gauza batzuk ere betetzen dituzte urteak Lekeition. Aurreko batean irakurri genuen Mandaska 1724an eraiki zela: 300 urte, beraz, 2024an.

Baten batek gure desiorik ilunenak irakurri eta bete ditu (zuzen zuzenean adierazi genuen Dzanga 3aren sarreran). Mila esker.

Mandaskak 300 urte bete ditu, baina desagertzeko zorian ere egon zen une batean. Zergatik ote?

Gure belaunaldikook beti ikusi dugu hortxe. Bueno, hortxe-hortxe ere ez. Gu ume ginenean, Mandaska ezkerrerago zegoen, erresidentziaren ormatik hurrerago, eta, beste aldean, Piedraren txatarreria zegoen. Inguru hori urbanizatu zenean eta Osasun Etxea egin zenean, Mandaska estorbuan zegoen antza, eta lunbreraren batek kentzea proposatu zuen. Eskerrak gure herrian denok ez garela horren lerdoak (Antzoritz edo Santa Katalina lurmuturreko tronerak hondatu zituzten) eta ondare horri eustea lortu zuen norbaitek. 

Ze, bai, inork ere jaramonik egiten ez dion arren, ondarea dugu, eta garai batean Amorototik eta Gizaburuagatik asto eta mando gainean etortzen ziren esnedun guztien lekuko mutu (dagoeneko, esnedunik ez dago, galazo egin zituzten, eta urik ere ez dauka) eta bizi. Zenbat astok eta mandok ez ote du bere egarria ase Mandaskako uretan!

 



 

Gure lekukotasuna

Zuen aurrean, jaun-andereak,
ibiltzen gara askotan...
bozkarioa ezarri nahiz
denen gogo-bihotzetan!
...
Bakoitzak beraz, bere sailean,
ezar ditzala harriak...
Elkarren lanak, ongi uztartuz,
altxatzen dira etxeak !