ENTZUIXU 3

2012ko abendua 

Etxebizitza sozialak Entzuixu 3aren azalean. 2012 zen. Zenbat etxebizitza egin ote dira harrezkero herrian? 4 urte EHBildu, 8 urte EAJ eta beste bi EHBildu. Egin kontu...

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Entzuixu 3

 

 

ENTZUIXU 2

2012ko uztaila 

Kontuan izan alderdi politiko baten aldizkaria dela eta zeuek esan esan beharrekoak.

Guk islako moillia bakarrik komentatuko dugu: Obras del puertoko arduraduna Federiko Fernandez zenean, urtero-urtero konpontzen ziren neguko itsasoak moilla horri eragindako kalteak. Jubilatu zen, eta amaitu ziren konpontze lanak. Urte luzetan ikusi genuen apurtzen eta apurtzen, harik eta dena hondatu arte. Isuntza hondartzak Karraspio ematen zuen eta Karraspiok, Isuntza. Eta orain, apurtuta dagoenean, horra hor zertarako balio duen: bata besteari harrika egiteko.

 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Entzuixu 2

 

 

 

ENTZUIXU 1 

2012ko apirila 

Beste aldizkari klase bat ere izan da Lekeition: alderdi politikoen aldizkariak. Izan zen 90eko hamarkadan Herri Batasunak ateratako bat (gehiago jakin nahian gabiltza); baina, batez ere XXI. mendean nabarmendu dira: EAjren Entzuixu eta EHBilduren Karin Kara. Zertarako balio izan duten? Bada, bata besteari mokoka ibiltzeko. Biak hasi ziren beren aldizkaria kaleratzen alkatetzarako hauteskundeak galdu eta gero (zergatik ote?): Nor baino nor kukuak beleari ipurbeltz.

 

Kulturatik ezer gutxi dute, baina azken urteotan udalean eztabaidagai izan diren gai askoren inguruan zer pentsatua ematen dute: gu gaudenean agintaritzan, bon, eta ez gaudenean, emon.

 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Entzuixu 1

 

Sasoia ixan da! 

 

Eta hori esan egin behar zen, batere lotsa barik, 2012an, e!

 

 

 

 

SUSTRAIA 44 

1983ko ekaina 

Sustraia 44 hau ale berezi izendatuta dator, Ibilaldia 83ren aitzakian kaleratua. Ibilaldiari ongi etoria ematen dio; azalean, baina, galdera bat: Zein euskal eskola publikoren alde?, eta horretan segitzen dugu 42 urte geroago.

 

Herriko talde-elkarte nagusien aurkezpen bat-edo da gehien bat. Errepaso horiek baikorrak eta informatiboak direla esan daiteke, bat izan ezik: Tintin delako batek sinatutakoa. Itxura baten, Lekeitioko kultur egoerari errepaso bat eman nahi dio: Lekettioko egoera kulturalari errepaso bat emoteko? hasten da eta honetara segitzen du: Ezta munduan hori baino gauza errezagorik. Zein kultura errepasa biot?... Lekitton ezpadagp kulturarik? Zur utzi gaitu. Orain dela 50 urte ere gaur eguneko egoera berean zegoen gure herria. Zenbat ikusteko jaio garen!

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 44 kaleratutakoa

 

 

Sustraia  44aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.

 

 

 

 

 

SUSTRAIA 43

1983ko maiatza 

Pixka bat tetrikoa Sustraia 43 honen azala: edozer pizti klase kalean (aurreko zenbakietan irakurri dugun saneamentu proiektuaren erreferentzia ote da?) eta udala osatzeko bozketa. 

Tetrikotasuna fotokopiaren kalitate faltak ematen dio, ze irudi originala nahikoa argiagoa zen.

 

 

 

 

Barrua ere nahikoa tetrikoa batzuentzat: udal hauteskundeen emaitzak datoz jasota eta HBk (3) eta EEk (1) 4 zinegotzi lortu zituzten guztira,  eta, beraz, aurrekoetan baino bat gutxiago (HK-k 5 izan zituen). 

 

Alderdiek balorazioak ere badatoz: EAjrena, zer esan genezake?; HB inori errua botatzen, Hont legearen tranpa eta EAjk irabazitako 212 botoen jatorriaz dibagazioak egiten (berek galdutako 71k abstentziora joan omen ziren, bolita magikoak dixit. Zergatik ote?); eta EEkoak harrituta 4 urte lehenagoko arazoak bere horretan egon arren EAJk gehiengo osoa lortu zuelako, baina argi zeukaten (bolita magikoa berriro ere) EAj ez zela gai izango udala behar bezala kudeatzeko. 

 

Baieztapenak egitean bakar bat ere ez atzean geratzen:

 

- Eguneroko bihar egitea eta arduratzea onartzen dabezela herriak (EAJ). Eiona barre.

-  HB izan baita HKri 4 urtetako bizia eman diona (HB). Eiona barre. Zer pentsatu ote zuen Bego Zugadik (LKI)? HASIk paso egiten zuen,  eta besteak HB ingurukoak izan arren ez ziren HBkoak. HBren mahaia, Lekeition, 1982ko urriko estatuko hauteskundeetarako eta 1983ko udalekoetan parte hartzekko sortu zen. Deia HKren mahaitik egin zen, batez ere Zorione Aboitizen ekimenez, jakin dugunez.

- Udaletxean errepresentazioa izatea lehen aldiz lortzen dugu (EE). Einoa barre. Eta nor zen, bada, HKren zerrendan zegoen Jon Mikel Seijo? Guk dakigula, EEkoa zen, baina arin utzi zuten HK.

 

Eskola-ikastoletako umeen lan ugari ere ageri da, eta oraingoan ez dira bakarrik sormen arlokoak.

 

... Eta ez nuen nire osaba hura ezagutu artikuluan kontu ezezagun bat guretzat (eta beste askorentzat). Galdetu egin behar izan dugu zertaz ari den artikulu hau. Bada, eleizaren horma batean, Erkiagako beheko partearen parez pare dagoenean, Francoren ejerzitoan borrokatu (batzuk halabeharrez) zuten lekeitiarren izen-abizenak zeuden grabatuta harrian, burdin hesi batez hornituta eta ereinotz landarez apainduta. 

 

Franco bizi  bitartean, ereinotzok inausi egiten ziren eta izen-abizenak agerian zeuden. Udal demokratikoaren sasoian, ereinotzak ez ziren inausten, eta apurka-apurka tapa egin zituzten izenak. Batzuk, baina, ondo ere ondo zekiten zer zegoen ereinotz-orri haien atzean, eta horretara dator artikulua: ezabatzeko eskatzen. Besterik da gerra hartan hildako herritar guztiak gogoan izatea.

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 43 kaleratutakoa

 

 

Sustraia  43aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.

 

 

 

 

 

SUSTRAIA 42

Sustraia 42?  Sustraia 42a ez zen izan. Sustraien hurrenkeran, 1etik 51ra, 42 ez dago (edo guk ez daukagu), aurretik 13 egon ez zen moduan. Eta 9, ostera, birritan. Zergatik? Batek daki.

 

42 zenbaki bikoti pepelerdo bat da. 4+ 2 = 6 da. eta 6 =3 x 2 x 1 da, hau da, lehenengo hiru zenbaki primoen biderkadura; bada zer edo zer. Eta 6 Bakero handiak lepoan zeraman zenbakia da. 42/3 =14, eta 14 Cruiffen zenbakia da. Baina ez dugu pentsatzen zenakiok ez agertzearen arrazoi futbolean dagoenik.

 

Zer lotura dagoen 9, 13 eta 42ren artean? Bada, 42ren eta 9ren faktore-deskonposaketan 3 ageri da, eta 13 3n amaitzen da. Hori izango ote da lotura? 3 zenbakia, eta gaur, gainera, abenduaren 3a da, euskararen eguna. Aldarrikatu, eta burrukatu, osti!

 

10 urtean, 51 - 2 + 1 =50. Ez da zenkaki txarra, 50, zenbaki biribila; baina, kontuz: 0n amatzen da eta guk zerotik ihes egin behar dugu, nahiz eta aspaldion horretara jo nahian gabiltzan.

 

 

SUSTRAIA 41

1983ko apirila 

Sakrilegio bat Sustraia 41 honen azalean: Pascual Abaroa eta, behean, NEGREO letra larri eta, imajinatzen dugu, beltzez idatzita. Hautsak harrotuko zituen horrek herrian: ez dugu pentsatu nahi ere zertzuk esango ziren eta noren kontra. Eta Sustraiako hauek, gainera, txantxetan: ez zuten, bada, azpian jarri HILEKO MARKARIK GOGORRENA. Behar da, e!

 

Hurrengo orrialdeetan lehenengo udal-legegintzaldi demokratikoaren balantzeak:Eusko alderdi Jeltzalearena eta Herri Kandidaturarenak. Zeuek irakurri. Sustraiakoek ez zuten eman iritzirik, baina hurrengo orrialdean 13 urteko nesken talde bat kexu da: asteburuetan ez da ezer antolatzen gazteentzat, eta, antolatzen bada, futbol txapelketak dira, eta, jakina, mutilentzat. Legengiltzadi hartako, eta harrezkerokoen puntu beltza: gazteak.

 

Zaharren Kongreso Estatala egin zen Alakant-en, eta zelan ez, Manuel Endeiza han izan zen Lekeitioko Elkartearen ordezkari.

 

Eta, lehen lerroan aipatu dugunaren harira, Lekeitioko Jubilatu eta Pentsionisten elkartearen gutuna udalari Pascual Abaroaren kontra egindako atentatua salatzeko eta eskabide bat egiteko: eskultura bere jatorrizko egoerara bueltzatzea lehenbailehen eta ekitaldi bat egitea herriko ongilearen izen ona goraipatzeko. Gutun honetan jakin dugu, gainera, negrero idazteaz gain aurpegia eta eskuak ere beltzez magoztu zizkiotela. Sustraiakoak hemen ere zirika aritu ziren: Langile baten galderak liburu baten aurrean kantuko letrak jarri zituzten, Beltord Bretht-en berbekin Mikel Laboak egindako kantua.

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 41 kaleratutakoa

 

 

Sustraia  41aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.

 

 

 

 

 

SUSTRAIA 40

1983ko martxoa 

1983an, Lekeitioko jatetxeetan, euskaraz jatea ez zen normala, antza, nahiz eta hala beharko zukeen. Prim-ean eta Txopin bakarrik egin zitekeen hala. Euskal Herrian Euskaraz dixit. Ahoz, denok gara euskaldun eta euskaltzale, baina partikari erreparatzen diogunean...

 

Ibilaldiaz ere ari dira sustraia honetan: 1983koa Lekeition egin zen. Itaun bat dago: Hala ere, oraindik euskara erreibindikatu egin behar al da? 2025ean, euskara erreibindikatzen segitu behar dugu. Kontua da zenbat eragile desberdin dauden euskararen aldeko kontu horretan, eta nork bere erreibindikazio-aldarri-ekimen-ekitaldia duela: Ikastolek 5 ―horietatik bi aldarri bikoitzekoak: euskara eta heziketa euskaraz jasotzeko eskubidea―; AEK-k bat, Korrika; Euskalgintzaren Kontseilua, UEMA; Euskal herrian Euskaraz... eta hala infinitoraino. Bien bitartean... 

 

Oi gu hemen bideak galduak

oi gu hemen bidean galduak 

heriotz minez ...  

...

Nundikan ezinaren mina 
zergatik errekan iluna 
egurra, kolpeka landua 
bide hustuak. 

 

 

Aurreraxeago eskola nazionalen ―publikoen― eta kontzertatuen arteko aldeez zer pentsatua ematen duen artikulua,

 

Potorrei, gustu hutsez, tiroka aritu zirenen ganeko 9 puntuko bertsoak ere badaude. Egunotan, tiroka aritzeko plazer hutsez, Sarajevon pertsonak ehizatze aldera dirutzak pagatu zituztela jakin izan dugu.  Gero eta ehizagai zailagoak edo arraroagoak edo debakatuagoak edo... kontua da ehizan aritzea.

 

Zikloturismoaz ere artikulu bat. Justu gaur, Berrizen autobus batek bizikletan zihoazen gazte bi jo eta bat hil eta bestea ospitalera bidali dituen egunean. 

 

Ondarroako bidea ere aipagai: 50 urtean konpontarik egin gabe egon, eta egin denean asfaltoa rakaneatzen, ezkerrean zuloa eta eskuman zuloa, jausi eta bertan betiko galdu. Beste 50 urte pasata konpondu zuten Tourra pasatu zelako bertatik: ea Tourra 5 urtetik behin pasatzen den gure lurraldetik!

 

Eta amaitzeko, artikulu bat euskalkiak direla eta. Euskalkien arazoa txarto ulertzen omen zen. Ez dirudi asko aurreratu dugunik horretan edo ulertzen hasi garen behintzat: herriko kaleetan sarri-sarri ikusten ditugu lekitxarkeriaz betetako kartelak. Eta kontua ez da batu-batuaz idaztea, baina berbak idazteko modu formal bat dute, eta olioa olioa da eta ez orijua, koipelustre alaenok.

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 40 kaleratutakoa

 

 

Sustraia  40aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.

 

 

SUSTRAIA 38ko INKESTAK

1983ko urtarrila 

Erantzun ziren 25 inkestak salbatu egin dira, ez dira joan edukiontzi urdinera (edo berdera) gure ondarearen parte handi bat joan den moduan, eta eskaneatuta pasatu dizkigute.

 

Erantzunak denetakoak dira. Hona hemen hiru adibide:

 

Bizitzaren ikasketetan dabilen honek Osasuna eta Askatasuna izenpetzen du, anarkista samarra bera edo ijitoa (izatez, lema hori, jatorriz, ijitoena baita). Zapataren bertsioa Tierra y libertad izan zen eta badakigu nola amaitu zuten berak eta Pantxo Villak. Zer beste espero daiteke goizaldeko ordu bat eta erdietan inkestak betetzen dabilen batengandik.

 

 

 

 

Beste hau Kazetaritzako 4. maila ikasten dabil eta ez daki euskaraaz idazten. Martzianoa berau da benetan be. Ez da sustraiakide, orduan. Ikasiko ote zuen gerora?, bestela zelako kazetaritza praktikatu du, kazetari egin badu lan behintzat. Kirol kazetari-edo; izan ere, horiek ez dute atzo goizaldera arte eskaraz ezer idatzi. Munduko kontu inportanteak inperio(ar)en hizkuntz(et)an idazten dira.

 

 

 

Beste hau astronauta ikasten dabil ―ez du argitzen aurreko martzianoaren kide edo familiko den―, eta han goitik dena hobeto ikusten denez, egia santu bi dinoz: lehenengoa, Sustraia ideologiaren aldetik nahaste borrastea dela, eta bigarrena "hikan" eran idatzi nahi baduzue, kontuz! denok ez gara hemafroditak. Hau da, hikan, gizona izan andrea izan desberdin jokazen da aditza, eta argitalpen idatzi batek kontuan hartu behar du hori. Inkesta honetan baina, begiratu eta erreparatu nola erabiltzen dituzten Sustraiakoek hikako formak.

 

 

 

 Inkestak ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 38ko inkestak

Inkesta guztiak irakurrita, susmo bat daukagu guk: inkesta guztiak Zuluan batu ote ziren? Ez du ematen Leku Ederren asko batu zirenik, beharbada Inkenierua firmatzen duena. Eskerrak 82an datuen tratamendurako legea zer zen (edo izango zen) ere ez genekien, bestela...

 

 

SUSTRAIA 39

1983ko urtarrila 

Azalean ez dator 1983, baina hurrenkerari erreparatuta... 

 

Sendo dator 39 hau, 44 orrialde. 5 urte betetzen zituen Sustraiak ―lehenengo zenbakia 1977ko gabonetan kaleratu zen―, eta ospatu egin behar. Ez da ohiko Sustraia bat, eta gehienbat balantzeak, kolaborazioek eta sormen sailak hartzen dute lekua.

 

Oraingoan editorial sendo bat, 5 urteen balantze bat, sormen saileko kolaboratzaile guztien lanen bat ―tartean, Natxiren bertsoak Sustraia goraipatzen― eta kolaborazioak: Argia astekariko Xabier E. ―orduko Argietan begiratuta, E hori Etxanizena da―, Gotzon Garate, Angel Zelaieta, eta Jon Juaristi! Jon Juaristi, sasoi hartan, Lekeitiotik ibiltzen zen eta euskaltzalea zen ―erreparatu zeren gainean idatzi duen―; orain, itxuraz, bestelakoa da, baina, gure lagun batek dionez, sakonean, euskaltzalea segitzen du izaten.

 

Erdiko orrialdeetan, 1983ra arte Sustraiatik pasatakoen esaldi bana. Abizen bakarra ageri da, besteak izen soil. Irakurri zer harrikada zeukan bakoitzak.

 

1983, droga gero eta egoera larriagoak eragiten ari zen. 

 

Elkarrizketa, Rufo Atxurra, isilean joandako belaunaldi baten ahotsa eta oroimena.

 

Euskadiko Ezkerrekoen artikulu bat Turismo batzordearen gainean.

 

Eta, 38. zenbakian kaleratutako inkestaren emaitzak: bitxiak. 25 erantzun, eta beste guztiek zertarako erabili zuten jakin zuten. Ez dira erabilera txarrak, ez horixe.

 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 39 kaleratutakoa

 

 

Sustraia 39aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.

 

 

 

SUSTRAIA 38

1982ko abendua 

Sustraia 38ak ez dakar egunerokorik, zoritxarrez. 

 

Eta, noiz eta abenduan!, San Antolinen balantze antzeko bat-edo. Gai nagusia, parte hartzea: antarretan bai, gainekoetan... eta Antzarrak bizirik/hilda dela eta egondako hika-mika (kontatu digute nahikoa zakarra izan zela, eta bati balkoitik behera botatzeko mehatxu egin ziotela) haren gaineko azalpen nahikoa apala.

 

Manuel Endeizari buruz egin dugu berba (goraipatuz haren lana, indarra eta ekimena) lehenago ere. Gaur, haren ahotik zuzen-zuzenean eagutzeko aukera duzue. Esaten dituen gauza askok 2025 honetan esandakoak ematen dute.

 

Urnietakoari buruzkoa zail egin zaigu ulertzen. Saiatuko gara argia bilatzen, eta ezer topatzen badugu, jarriko dugu hemen bertan.

 

Herrrian hiru (3) zinema-areto zeudeneko kontuak ere kontatzen dira. zelako pelikulak non eta aretoaren ezaugarriak. Beste garai batzuk ziren. Gora Buru eta Beitia laster desagertu ziren, eta zinebarrijak, Antzoki zinema bihurtuta, Gizarte etxea lurrera bota arte iraun zuen. Harrezkero, Ikusgarri daukagu. Gaitzerdi.

 

Bide batez, eta zer diren gauzak, Gora Buru zinema-arteoa batzokiaren eraikinean zegoen. Batzokia gerran bereganatu zuten frankistek eta Cosmopolitan izan zen hainbat urtetan. Batzokia alderdiarena da orain, baina 1920 urrun hartan Gora Buru elkarteak bultzau zuen. Herritarrok izen hori gorde genion frankismoaren aldi ilunenetan ere.  

 

Argia berriro joan zen herrian, eta horren gaineko hausnarketa bat ere ba dator: zelan galdu ditugun geure buruak geure ahaleginez zaintzeko abildadeak.

 

Azken orrialdea Pototok bete behar zuen. Indautxuko komisaldegian omen zeukan Poliziak. Sarri etortzen omen ziren haren bila. Azkenean, ihes gin zuen eta benetan saltsan sartu. 

 

Elkarrizketa, esan bezala, Manuel Endeiza.    

 

Eta kontu bitxi bat: aleak, erdian, inkesta bat zekarren betetzeko, nahikoa katxondoa.

 

 

Beteta entregatzeko leku bi: gazteentzat, Zuloa (gazteek, 1982an, Zulua zuten bilgune), eta, karrozentzat, Leku Eder.

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 38 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 38 originaletatik

Orrialde bat falta da, 11.a, umearen irudia. Ea agertzen den originala! 

 

 

SUSTRAIA 37

1982ko urria 

Tetriko samar hasten da Sustraia 37a: hildakoak eta labankadaz zaurituak. Ez dakigu nor zen Lekeitio izeneko arrantzalea, bai, ostera, Mendexarreneko mutila: Fran Meabe, euskaldun izategatik sartu zioten kutxiloa Valladoliden. 1982ko mundiala (futbolekoa, jakina; besteak ez dira mundilak) Espainian jokatu zen eta horren kontura konpondu zituzten futbol zelaiak (diru piblokoarekin, jakina), eta tartean, antza denez, Josefateko zelaia. Azken egunean han batuko omen gara, eta ezkerraldean egoteko gomendatzen diote Lekeitiori, bestela ez baitugu elkar ikusiko.

 

Guk aspaldi esan genuen gure herria musikeroen herria dugula, eta, gaur, Sustraia honetan, horren harikoa topa dugu: lasai egon, ez egin ikararik, joko ditek txistua. Aspaldiko hartan ere haizeak leku beretik jotzen zuen seinale.

 

82ko urria eta haueskundeak. Felipito Señor X Gonzalezek irabazi zituen haueteskunde orokorrak eta bere P(SO)Ek. Modernitatea saldu ziguten, baina ba dakigu zer ekarri zigun: Barrionuevo, Zen plana (Zona Especial Norte), Cassinello generala, GAL, Galindo eta Amedo, heroina...

 

ZEN planak euskal gaztedia oso-osorik kriminalizatu zuen, denak ziren susmagarri.  

 

"Desconfie especialmente de persona jóvenes, sobre todo si visten anorak oscuro, pantalón vaquero, zapatillas deportivas y bolsa de deportes"

 

RIP eta Eskorbuto taldeek (horietako gehienak ere Josafateko zelaian ditugu zain) disko bat kaleratu zuten akronimo haren izen berarekin 

 

 

 Entzun diskoa

 

Eta, lerro artean, izen mitiko bi: Jai klub eta  Kabaua. Gaur egun biak zarratuta behin betiko. Gezurra ematen du: garai batean ezin zen horiek barik bizi, eta gaur, ostera, ez ditugu behar ezertarako. Nola aldatzen diren gauzak, kamarada.

Elkarrizketa, Taurus. Taurus behar zuen izan, gero Maria Errota, geroago Itsaso Petronor eta, azkenean, Atila. Lehenenago ere egin dugu berba honen gainean.

 

erreleboa noiz? izeneko artikuluan azken 50 urteetako kontua bat: berba eta berba euskaldunon arazoen gainean, baina aldaketak ez dira sekula etorri.

 

Emakumeen ohiko artikuluan ere gai errekurrenteak: dibortzio eskubidea badugu, baina beste guztiaren alde borrokatzen segitu beharrean gaude. Eta, ezin esan egoerak hoberako itxurarik duenik. Sasoi txarrak datoz. Gora borroka feminista!

 

Ganera, zorioneko berba bat: Tradizioa. Antzarren gaineko artikuluan jarri genuen talde batek, 1983an, udaletxean, antzarrak hilda jartzearen aldeko manifestua bat aurkeztu zuela. Sustraia honetan kontatzen denez, 1982an halako saialdi bat egon zen: okertuta ote gaude eta 1983 jarri genuen lekuan 1982 jarri behar dugu, edo ekimen beraren une diferente bi ote dira? Seguruenik urte bete atzeratu dugu geuk saialdi hura.

 

Jo adarrako txisteek, berriz, gaur egun ez lukete lekurik ez halako aldizkari batean ezta beste inon.

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 37 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 37 originaletatik

Orrialde bat falta da, umearen irudia. Ea agertzen den originala! 

 

 

1984ko azaroaren 20a

Gaurko egunez, 1984an, GALek Santiago Brouard Perez hil zuen Bilboko haren kontsultan. Santi, mediku pediatra zen, eta HASIko presidentea. Lekeitiarra zen.

 

SUSTRAIA 36

1982ko abuztua 

Oraingo honetan ere jakin izan doguz kontu batzuk. Sustraia zahar haiek balio dute behintzat garai batean gure herrian zer gertatzen zen jakiteko.

 

Aurrekoan jakin genuen Antonio Hidalgo izendatu zutela udaltzain buru (aurrerago, bere semeak ere beteko zuen ardura hori), eta oraingoan elkarrizketa dator berarekin.

 

Jaien gaineko artikulan esaten da gazte jende gutxi batzen dela jai batzordera; zaharrak berri, beraz. 81eko antzarretan istiluak egon omen ziren eta epaimhaia berrantolatzea erabaki zen. Alde guztiek arduraren bat izanda, arrisku gutxiago istiluak izateko. Antzeko zerbait gertatu zen 2005 aldera (orduan ere aurreko urteko istiluen harira), epaimahaian kuadrilletako kide batzuk, txandaka, egotea erabaki zenean.

 

Ekintzen artean, zer demontre ote dira Infernuko marathoia eta Zeruko sokalariak? Horiek galdu dira Pentatloia galdu zen moduan. Zaharrak joan eta berriak etorri. 

 

Euskadiko ezkerrak bultzatutako Turismo batzordeak ere izan zuen urte hartan emaitzarik. Ez zuen luze iraun, Euskadiko Ezkerrak berak legez. 

 

San Kristobal jaia ere ospatu zen. Eskolapean egiten zen, eta Autobusen konpainiak, kamiozaleek eta taxistek ordaintzen zuten. Autobus konpainiarik ez dago, eta kamiozale eta taxistarik apenas. Akabo, bada, San Kristobal jaia. Parranda egun bat gutxiago egutegian. Ea, ba, debalde festa preparatzen det gogua dedan orduan... 

 

Portaleko merkadilloa bizi osoan ezagutu dugu toki horretan. Ez da beti hala izan, antza: 1982ko kontua da. Lehenago ez dakigu non zegoen. Plazan edo? Baina lekuz aldatzea ez zen gozoa izan kontatzen dutenez.

 

Euskal Zinema Bilera ere ez da beti egin udazken partean. Orduko hartan ekain-uztailetan egiten zen.

 

Eta Aitor Sabiñoren aurreko artikuluari erantzuten. Obispoaren deia, manifestazio antinuklearrak eta biolentzia (definitu biolentzia). Sustraia barrukoak elkarri mokoka. 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 36 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 36 originaletatik

 

 

SUSTRAIA 35

1982ko ekaina 

San Juan suak azalean. Sustraiaren zenbat alek ez zuten amaituko su horietan!

 

Sutan amaitu du, edo kiskalita behintzat, ikastolako irakasleek greba egiteko izan zuten helburuak ere: euskal eskola publiko bakarra. 1993an egon zen horretarako aukera, eta hainbat ikastolak muzin egin zioten. Ondorioak begi bistan daude han eta hemen: euskal eskola publiko bat eta euskal eskola publiko kontzertatuak, eta elkarren artean mokoka.

 

Eskola nazionaletan ere greba zuzendarien dekretua dela-eta: greba irakasleek, ze uneko zuzendariak bat egin zuen dekretuarekin eta bera izendatu zuen administrazioak 1983-84 ikasturteko zuzendari. Dekretuak ez zuen aurrera egin, eta zuzendari hura joan egin zen Lekeitiotik.

 

Korrika 82 (Korrika 2) ordu bi atzeratuta pasatu zen herritik. Kontatu digute han egondakoek Enrike pastelerua eta Aka (Akarregi pastelerua; gaur egun Guzurmendi taberna dago haren pastelerian) pastekin egon zirela Korrikaren zain Lekeitiori zegokion lehenengo kilometroan, Asterrika parean. Atzeratuta zetorrenez, lanera bueltau behar izan zuten korrika egin gabe; bertan bildutakoek pasta guztiak jan zituzten eta Ondarroara joan ziren txurrutari ematen: dezente omen zeuden Korrika heldu zenean! Argazkiak eta guzti omen daude, baina... ez dizkigute eman nahi izan.

 

Ikusgarri erakustaretoa inaguratu zen. Elizak Gizarte etxea saldu zuenean, akabo.

 

Gaur egun, Korrika ia-ia zuzenean ematen digute ETBn; 1982an, gauzak beste era batera zeuden: udalak ez zuen diruz lagundu euskararen aldeko ekimena. 2025ean gobernuak bere utzikeria garbizeko baliatzen ditu euskararen aldeko herri ekimenak, tartean Korrika. Datorren urtean, 24 garrena, eta etorriko direnak. Zoritxarrez.

 

Elkarrizketa, Karlos Castellanoseri, Valentin Castellanos Zapaterito pelotari handiaren seme eta Lekeitioko udal liburutegiko arduradunari. Liburutegi hura ere Gizarte etxean egon zen, lehen pisuan.     

 

Osti! Eta Sabiñok firmatutako artikulu bat! (Baleki nor garen...). Firmatu egin zuen, eta Sustraia taldeak artikuluarekin zerikusirik ez zeukala argitu beharrean egon zen, antza. Hori bai, patrimonializatuta zeukan aldizkaria, ze jarraian elkarrizketa bat ageri da bere Mermeleko kolegekin, hondartzako futbol txapeketa irabazi zutelako aitzakian.

 

Eta kontuak argi: herriak lagundu zuen diruz Korrika 82, eta herriari azaldu egin behar zaio zertan gauzatu den laguntza hori. Hor daude ditu kontuak iñork aztertu nahi baditu ere.

 

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 35 kaleratutakoa

 

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 35 originaletatik

 

SUSTRAIA 34

1982ko apirila 

Itsas-soinua abesbatzak fruituak ematen segitzen du: oraingoan, 8 neskak osatutako Lumentza zortzikoteak Bilboko Aurrezki Kutxa Munizipalak antolatutako lehiaketa irabazi zuen.

 

Saneamentua ere berbagai: udal osoko bilburan zoritxarreko proiektua onartu zen EAjren aldeko botoekin. Horretaz aurretik ere egin dugu berba Saneamentua eta Saneametua II sarreretan.

 

Graba egiteko eskubidea berriro istilu bide: Ondarroako institutko gertakarien erantzun modura Lea-Aribaiko eskolak geldi. 

 

Irakaskuntzako hautsak harrotu zituen gertakari bate gaineko iruzkina ere ageri da. Hona hemen errua izan zuen irudia

 

Kontua zertan izan zen jakin nahi izanez gero, hemen duzue El Paisen agertutako artikulua

 

Esku pelota txapelketan, Kuku aipatzen da bereziki. Hura ere joan da. Beste kuku batek esan digu bikoteak aldatuta egon izan balira, txapelketa hartan kukuak besteletara joko zuela agian. Kontua da Amoto eta Jabi Bolotaren eta Kukuren kontra izan zela finala eta ez Amoto eta Kuku Bolotaren eta Jabiren kontra.

 

Badago aipamen bat lekeitiarroi batere gustatzen zaigun gai bati buruzkoa: turismoa. EEkoek ekimen bat izan zuten: turismoa errealitatea zenez, hori aprobetxatzeko zerbait egitea. Onartu egin omen zen, baina guk dakigula, Lekeitioko udalak, eskuorriren bat edo beste kaleratzetik aparte, ez du egin ezer gai horren inguruan. Denporari utzi zaio bere higalana egiten, eta, 23 urte geroago, hemen gaude noraezean: 40 eta piku urtetan ez dugu pentsatu etorkizunean, eta etorkizunak zapaldu egin gaitu. 

 

Eusebio Erkiaga, haserre, herriko berbak zaindu eta gordetzeaz ari zaigu. Errespetuaz, azken finean.

Parkeko arbolen gainean esan beharrekoak esanda dadue.

 

Elkarrizketa, Mark Legasserekin.    

 

Aldizkaria ikusi eta jaisteko, egin klik hemen: Sustraia 34 kaleratutakoa

 

 

Sustraia 34aren originalak galduta dagoz, oraingoz. Sabiño, segi bila topako dituzu-eta. Pasatu ahalik eta arinen, hau eta falta ditugun besteak.